«ишлаб чиқариш инфратузилмаси» фанидан маърузалар матни

3.Ишлаб чиқариш инфратузилмасини ташкилий-ҳуқуқий асослари.
Узоқ муддатли истиқболга мўлжалланган миллий иқтисодиётнинг рақобатбардошлигини оширишда ҳал қилувчи аҳамият касб этадиган муҳим устувор соҳаларни модернизация қилиш, техник ва технологик янгилаш транспорт ва инфратузилма коммуникацияларни ривожлантиришга қаратилган стратегик аҳамиятга молия лойиҳаларини амалга ошириш учун фаол инвестиция сиёсатини олиб боришда ишлаб чиқариш инфратузилмасини ташкилий-ҳуқуқий асосларини ривожлантириш муҳим ҳисобланади.
Ҳозирги кунда ишлаб чиқаришни ривожлантириш учун фақатгина инвестицияларнинг ўзи етарли эмас. Иқтисодий ўсишнинг юқори суръатларига эришишда ишлаб чиқариш инфратузилмаларини ташкил этиш ва бошқаришда хорижий менежмент ва маркетинг тажрибаларидан фойдаланиш долзарб масалалардан бирига айланмоқда. Бу масалаларни ҳал қилиш йўлларидан бири мамлакатда эркин иқтисодий ҳудудларни ташкил этишдир.
“Эркин иқтисодий зоналар” экспортга қаратилган стратегиянинг энг муҳим элементларидан биридир. “Эркин иқтисодий зоналар” миллий ва хорижий капитални жалб этади, экспорт салоҳиятини кенгайтиради, валюта тушумларини кириб келишини кўпайтиради, янги технологияларни олиб киради ва уларни амалда қўллайди, мамлакат тўлов баланси аҳволини яхшилайди ва, албатта, якуний ҳисобда миллий иқтисодиётни ривожлантиради.
Жаҳон амалиёти кўрсатишича турли мамлакатларда “Эркин иқтисодий зоналар” лар турли мақсадларга эришиш йўлида ташкил қилинади. Турли мамлакатларда “Эркин иқтисодий зоналар” ларни ташкил қилиш мақсадлари ҳар хил бўлишига қарамай, улар баъзи бир умумийликка эга. Уларни қуйидагиларга:

1. 
   Иқтисодий;
   
2. 
   Ижтимоий;
   
3. 
   Илмий-техник мақсадларга бўлиш мумкин.
   

Республикамиз ҳудуддида ЭИЗни ташкил этиш бўйича, 1996 йилнинг 25 апрелида “Эркин иқтисодий зоналар тўғрисида”ги қонун қабул қилинган.
“Эркин иқтисодий зона” тушунчаси қуйидагича талқин қилинади.
Эркин иқтисодий зона – минтақани жадал ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш учун мамлакат ва чет эл капиталини, истиқболли технология ва бошқарув тажрибасини жалб этиш мақсадида тузиладиган, аниқ белгиланган маъмурий чегаралари ва алоҳида ҳуқуқий тартиботи бўлган махсус ажратилган ҳудуддир.
Ишлаб чиқариш инфратузилмасини ривожлантиришдаги давлат дастурлари:

• 
  Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2011 йил 15 ноябрдаги ПҚ-1641 сонли “2012-2015 йилларда Фарғона шаҳри бош режасини амалга ошириш, ижтимоий ва транспорт-коммуникация инфратузилмаси объектларини қуриш ва реконструкция қилиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори;
  
• 
  Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2009 йил 6 августдаги ПҚ-1170 сонли “2009-2012 йилларда Наманган шаҳрини ободонлаштириш ва ижтимоий инфратузилмасини ривожлантириш бўйича чора-тадбирлар дастури тўғрисида”ги қарори;
  
• 
  Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2010 йил 21 декабрдаги ПҚ-1446 сонли “2011-2015 йилларда инфратузилмани, транспорт ва коммуникация қурилиши ривожлантиришни жадаллаштириш тўғрисида”ги қарори.