«ишлаб чиқариш инфратузилмаси» фанидан маърузалар матни

Назорат учун саволлар:

1. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилмаларининг иқтисодий моҳиятини тушунтиринг.
   
2. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилмаларини ташкил этишнинг объектив зарурлигини гапириб беринг.
   
3. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилмаларини ривожлантиришнинг қандай механизмлари ва воситалари мавжуд?
   
4. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилма объектлари ва субъектлари қайсилар?
   
5. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилмаси кўринишларини гапириб беринг.
   
6. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилмаларини ташкил этишнинг қандай шаклларини биласиз?
   

4-мавзу. Ишлаб чиқариш ифратузилмасини ривожлантиришда давлатнинг роли

Режа:

1. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилмасини ривожлантиришда давлатнинг роли.
   
2. 
   Маҳаллийлаштириш дастури ва унинг вазифалари.
   
3. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилмасини ривожлантиришда давлат томонидан берилаётган имтиёзлар.
   
4. 
   Давлат томонидан ҳудудий ва халқаро саноат ярмаркаларини ташкил этиш.
   

1.Ишлаб чиқариш инфратузилмасини ривожлантиришда давлатнинг роли.
Ўзбекистонда барқарор ўсиш суръатлари ва аҳолининг юқори фаровонлигини таъминлаш, республиканинг халқаро майдондаги ўз ўрни ва мавқеига эга бўлиши учун реал шарт-шароитларни яратувчи замонавий иқтисодиётни барпо этиш борасида кенг миқёсдаги муҳим чора-тадбирларни амалга ошириш давлатнинг муҳим вазифаларидан бири ҳисобланади.
Жумладан:

• 
  иқтисодиётни тубдан таркибий ўзгартириш;
  
• 
  етакчи тармоқларни жадал модернизациялаш;
  
• 
  мамлакат рақобатдошлигини ошириш;
  
• 
  саноат ҳамда бошқа муҳим тармоқлардаги ишлаб чиқаришни диверсификациялаш;
  
• 
  маҳаллийлаштириш дастури ва унинг вазифаларинин ишлаб чиқиш;
  
• 
  миллий иқтисодиётни замон талабларига мослаштириш.
  

Миллий иқтисодиёт таркибидаги ишлаб чиқариш инфратузилмаси унинг барқарор ўсиши учун зарур шарт-шароитларни таъминлайди.
Мамлакатда ишлаб чиқариш инфратузилмаси тармоқлари қанчалик юқори даражада ҳамда замонавий талаблар асосида ривожланган бўлса, унга нафақат миллий, балки хорижий инвестициялар ҳам шунчалик жадал ва ишончли асосда кириб келади.
Миллий иқтисодиётнинг барқарор ўсиши ва ишлаб чиқариш инфратузилмаси ривожланиши ўртасидаги тўғридан-тўғри боғлиқликларни ифодаловчи объектив қонуниятлар ҳам мавжуд.
Ишлаб чиқариш инфратузилмасини ривожланганлик даражаси ижтимоий ишлаб чиқариш самарадорлигига бевосита таъсир кўрсатади.
Чунки, бугунги кунда ишлаб чиқариш инфратузилмаси унсурларининг етарли даражадаги фаолиятини йўлга қўймасдан туриб замон талабларига мувофиқ келувчи ижтимоий ишлаб чиқаришни ташкил этиш борасида тасаввур ҳам қилиб бўлмайди.
Ишлаб чиқариш инфратузилмасининг ҳолати, ривожланганлик даражаси маҳсулот ва хизматлар сифати ва таннархига, демакки, уларнинг рақобатдошлигига бевосита таъсир кўрсатади.
Ишлаб чиқариш инфратузилмаси мамлакатдаги ижтимоий ҳолатга аҳамиятли таъсир кўрсатади.
Ишлаб чиқариш инфратузилмаси (автомобиль ва темир йўллари, кўприклар, аэропортлар, омборлар қурилиши, транспорт, электр ва алоқа тармоқлари, сув, газ таъминоти ва бошқалар)нинг ташкил этилиши, энг аввало, янги иш ўринларининг барпо этилиши ҳамда тегишли соҳа мутахассислари, муҳандис-техник ходимлари, ишчи ва хизматчиларига бўлган талабнинг ошишига олиб келади. Бу эса, иқтисодиётдаги конъюнктуравий ўзгаришлар, циклик тебранишлар даврида ишчи кучи бозоридаги мувозанатни таъминлашда муҳим дастак сифатида фойдаланишга имкон яратади.