^ Xarajatlar bashorati. Bo’lim ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot tannarxini hisoblash bilan tugallanadi. Bo’limga ishlab chiqariladigan mahsulot kalkulyatsiyasi va ishlab chiqarish xarajatlari smetasining barcha muddatlari bo’yicha hisoblar ilova qilinadi. Moddiy resurslarga bo’lgan talabni jadval shaklida berish mumkin
Biznes-rejada material-xom ashyo va yoqilg’i-energetika resurslarini sotib olish shartlari, etkazib beriladigan resurslarning nomenklaturasi, muddatlari va bahosi nuqtai nazaridan ta’minotchilarning ishonchliligini ko’rsatib o’tiladi.
Mahsulotni ishlab chiqarish va sotish xarajatlari smetasi 9.4-jadval shaklida rasmiylashtirilishi mumkin.
9.4-jadval.
Ishlab chiqarish xarajatlari smetasi.
|
Davrlar bo’yicha ko’rsatkichlar miqdori
|
200___y.
|
200___y.
|
200_y.
|
I
chorak
|
II
chorak
|
III chorak
|
IV
chorak
|
I yarim yil
|
II
Yarim yil
|
|
Moddiy xarajatlar
|
|
|
|
|
|
|
|
Ish haqi bo’yicha xarajatlar
|
|
|
|
|
|
|
|
Ijtimoiy maqsadlarga to’lovlar
|
|
|
|
|
|
|
|
Asosiy vositalar amortizatsiyasi
|
|
|
|
|
|
|
|
Boshqa xarajatlar
|
|
|
|
|
|
|
|
Xarajatlar elementlari bo’yicha ja’mi
|
|
|
|
|
|
|
|
Doimiy xarajatlar
|
|
|
|
|
|
|
|
O’zgaruvchan xarajatlar
|
|
|
|
|
|
|
|
Izoh: 1. Doimiy xarajatlaga quyidagilar kiradi: amortizatsiya, bino ijarasi, kreditlarbo’yicha foizlar, vaqtbay ish haqi va sug’urta to’lovlari, ma’muriy xarajatlar va x.k.
2. O’zgaruvchan xarajatlar - bu xom ashyo, materiallar, texnologik yoqilg’i, elektr energiyasi, ishbay ish haqi va x.k.
|
Qisqa xulosalar
Biznes-rejaning «Ishlab chiqarish rejasi» bo’limi vazifasi korxonaning belgilangan muddatda kerakli mahsulotni kerakli miqdorda ishlab chiqarish imkoniyatlarini asoslab berishdan iborat.
Ishlab chiqarish rejasi ishlab chiqarish jarayonini bayon qilish, korxonaning ishlab chiqarish quvvatlari va resurslar ta’minotini asoslab berish, ishlab chiqarish rejasi ko’rsatkichlarini hisob-kitob qilishni qamrab olishi lozim.
Ishlab chiqarish rejasini ishlab chiqarish quvvatlari bilan ta’minlanganligini asoslab berish, ishlab chiqarish muddatining davomiyligi, ishlov beriluvchi detallar hajmi va operatsiyalar yig’indisi kabi hisob-kitoblarni nazarda tutadi.
Ishlab chiqarish dasturining asoslanganligi moddiy va xom ashyo resurslariga ehtiyojlar bilan mustahkamlanadi. Bunday hisob-kitoblarni ulardan foydalanish samaradorligini, shuningdek, xarid qilish va moliyalashtirish manbalarini hisobga olgan holda amalga oshirish zarur.
Muhokama va nazorat savollari
Ishlab chiqarish dasturining asosiy ko’rsatkichlari nimalardan iborat?
Sizning mahsulotingizni ishlab chiqarish texnologiyasi.
Ishlab chiqarish jarayonining asosiy bosqichlari.
Ishlab chiqarish kooperatsiyasini tushuntiring.
Asbob-uskuna, xom-ashyo, butlovchi qismlarga ehtiyoj va ularning qanday ta’minlanishi.
Ishlab chiqarish rejasining ishlab chiqarish quvvatlari bilan asoslanganligi.
Ishlab chiqarishning ekologik tozaligini ta’minlash.
Resurslardan foydalanishni baholash ko’rsatkichlarini asoslab bering.
Resurslarga bo’lgan extiyojni aniqlashning qanday uslublari mavjud?
Korxona aylanma mablag’larini normalashtirish qanday amalga oshiriladi?
1 Qarang, Бринк И.Ю., Савельева Н.А. Бизнес-план предприятия. Теория и практика / Серия «Учебники и учебные пособия» - Ростов н/Д. «Феникс», 2003. - 237 bet.
Do'stlaringiz bilan baham: |