Islom tarixi va falsafasi

 

---

 

 

5 

I.Bob.

 

Ijtimoiy psixologiyada olimlarning qarashlari 

1.1.  Yevropa olimlarini ijtimoiy psixologiyaga qo’shgan  hissalari 

  

Ijtimoiy  psixologiyafanlarda  obhektiv  eksperimental  usul  yo’li  bilan  ilmiy 

faktlar to’plash yo’lga qo’yildi. Psixologiya fani ham bundan istisno emas edi. Sof 

psixologlar  individ  psixologiyasini  eksperimental  o’rganar  ekanlar,  ularning 

boshqa individlar tahsirida bo’lishi faktini inkor qila olmas edilar. Ikkinchidan esa, 

Amerikada ko’pgina psixologlar o’z tadqiqot obhektlarini laboratoriyalarda ayrim 

psixik jarayonlarni o’rganishdan kichik guruhlarga ko’chira boshladilar. Bu davrda 

psixologiyada  shakllanib  bo’lgan  uch  asosiy  oqim  (psixoanaliz,  bixeviorizm  va 

geshtalg’t psixologiya) ichida ham ijtimoiy xulq-atvorni kichik guruhlar doirasida 

o’rganish  tendentsiyasi  paydo  bo’ldi.  XX  asr  psixologiya  fani  tarixida  shu  bilan  

ajralib  turadiki,  olimlar  nazariy  izlanishlarga  ehtibor  berishmas,  hattoki,  katta 

guruhlar, ommaviy hodisalar psixologiyasi ham nazardan ancha chetda qolgan edi. 

Asosiy  diqqat  kichik  guruhlarga  va  ularda  turlicha  eksperementlar  o’tkazishga 

qaratilgan  edi.  Bunday  holatning  paydo  bo’lganligi  ijtimoiy  psixologiyaning  fan 

sifatida shakllanishida nihoyatda katta rolg’ o’ynadi.