|
2.3 O'zgartirish me'yorlari va ularning grafik tuzilishi
"Umumiy holda, iste'molchining birlik uchun Y tovar iste'molini oshirish uchun rad etishga tayyor bo'lgan X mahsulotining miqdori Y tovarini almashtirish uchun eng katta me'yor deb ataladi, bu formula bo'yicha hisoblanadi
xy = - (dy / dx) bu erda MRSxy - tovarlarni Y mahsuloti x bilan almashtirishning eng yuqori darajasi;
Dy - mahsulot iste'molining o'zgarishi Y;
Dx-mahsulot iste'molining o'zgarishi.
Keling, shakl bo'yicha almashtirish Marjining jadvalini ko'rib chiqaylik. 2.3.1. 2 sahifasida 28 ilovasida va ba'zi xulosalar chiqaring.
Grafik, har bir qo'shimcha birlik uchun (dx) (nuqta K nuqtadan N nuqtasiga qadar harakat qilish) uchun x mahsulotining iste'moli oshgani sayin, iste'molchining rad etishga tayyor bo'lgan Y miqdori (dy) kamayadi, ya'ni.almashtirishning marginal darajasi kamayadi. Boshqacha qilib aytganda, x mahsuloti kamroq bo'ladi, kamroq mahsulot Y biz ehson qilishga tayyormiz. Bunday holda, k-n uchastkasi almashtirish zonasi bo'ladi. O'zgartirish zonasi-bir ne'matni boshqasiga almashtirish mumkin bo'lgan befarqlik egri qismi. O'zgartirish chegarasining qiymatlari har doim salbiy bo'ladi, chunki bir ne'matning sotib olingan birliklari sonining ko'payishi boshqa iste'molni kamaytirishni o'z ichiga oladi, ya'ni turli belgilar mavjud. Befarqlik egri pastga tushganligi sababli, koordinatalarning boshiga kelib, almashtirishning chegara darajasi ko'pincha kamayadi, chunki boshqa birining o'rniga bitta foyda iste'mol qilinadi. Ushbu hodisa o'zgarishning eng past chegarasi deb ataladi.
Shunday qilib, almashtirishning eng yuqori darajasi - iste'molchining boshqasini iste'mol qilishni oshirish uchun rad etishga tayyor bo'lgan tovarlar miqdori. O'zgartirish me'yorlariga asoslanib, bir mahsulot iste'molchi uchun boshqasiga nisbatan qanchalik muhimligini aniqlash mumkin"
2.4 Iste'molchining byudjet liniyasi va muvozanati (optimum)
"Iste'mol tanlashda to'xtatuvchi bir xil daromad darajasi hisoblanadi. Buni hisobga olish uchun iqtisodchilar byudjet chizig'i kontseptsiyasini shakllantirdilar, bu esa ma'lum daromad darajasida sotib olinishi mumkin bo'lgan va shakl bo'yicha taqdim etiladigan tovarlarning muayyan kombinatsiyasini anglatadi. 2.4.2. 2 sahifasida 29 ilovasida.
Byudjet chizig'ida joylashgan har qanday nuqta iste'molchi uchun mavjud, ya'ni uning daromadi X va y tovarlarining har qanday to'plamini sotib olishga imkon beradi. xaridor f nuqtasiga mos keladigan tovarlar to'plamiga ega emas, ya'ni. byudjet chizig'ining yuqorisida va o'ng tomonida yotadi, chunki 35 ta x va 9 ta x mahsulotlarini o'z ichiga olgan bunday to'plam 5300 rublni talab qiladi. byudjet liniyasi (G) ichidagi nuqta iste'molchiga u ko'proq mahsulot va x va y mahsulotlarini o'z ichiga olgan to'plamlarga ega.
Byudjet chizig'ining tenglamasi tovarlarning miqdori uning narxiga to'g'ri keladi va iste'molchining daromad darajasiga teng bo'ladi va formula bilan tavsiflanadi
Pa * Qa + Pa * Qb = I
bu erda Pa, Pb-A va b tovarlari narxi; a, Qb-a va b tovarlari miqdori; - iste'molchining daromadi.
Befarqlik egri va byudjet chizig'ini birlashtirib, siz savolga javob berishingiz mumkin: iste'molchi qaysi tovarlarning kombinatsiyasini tanlaydi".
"Iste'molchi tomonidan tanlangan optimal to'siq ikkita talabga javob berishi kerak: u byudjet chizig'ida bo'lishi kerak va boshqa to'plamlarga nisbatan afzal bo'lishi kerak.
Ehtiyojlarni maksimal darajada qondirishni ta'minlaydigan to'siq byudjet chizig'ining befarqligi eng yuqori egri chizig'iga to'g'ri keladi-e nuqtasi. bu nuqtada iste'molchi muvozanat holatida-mavjud byudjetdan foydalanganda olinadigan foydaliligini oshira olmaydigan holat, bir mahsulotni sotib olish uchun kamroq pul sarflash va boshqa narsalarni sotib olish uchun ko'proq pul sarflash. Bu shuni anglatadiki, iste'molchi o'z daromadlarini maqbul tarzda ishlatadi.
Iste'molchi muvozanat holatida o'z pozitsiyasini o'zgartirishga hech qanday rag'bat yo'q. U1 befarqligi eğrisi a va b nuqtalari iste'molchi uchun mavjuddir, lekin iste'molchi bir xil daromad bilan o'z ehtiyojlarini qondirish darajasini oshirishi mumkin, bu esa yuqori befarqlik eğrisi - U2 ga o'tadi. U3 befarqligi egri ustidagi C nuqtasi, mavjud daromad bilan erishish mumkin bo'lmagan ehtiyojlarni qondirishning yanada yuqori darajasini ta'minlaydi.
Yuqorida ta'kidlab o'tilganidek, iste'molchi, bir nechta mahsulotni sotib olishdan foydalanishga urinib, byudjet chizig'iga murojaat qiladi, bu esa iste'molchining pul daromadlari belgilangan qiymatga ega bo'lsa, sotib olishi mumkin bo'lgan ikkita mahsulotning turli kombinatsiyalarini aks ettiradi. Va daromad to'liq foydalanish bilan foyda iste'mol foyda maksimallashtirish uchun, iste'molchi o'z o'rnini o'zgartirish uchun hech qanday rag'bat bor bo'lgan muvozanat nuqtasi, mavjud bo'lgan ehtiyojlarini maksimallashtirish jadvaliga murojaat va maksimal umumiy foyda erishiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
