Ызбекистон Республикаси Олий ва Ырта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети Умумий физика кафедраси



Download 1,11 Mb.
bet6/60
Sana21.04.2022
Hajmi1,11 Mb.
#568329
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   60
Bog'liq
mexanika

3. Абстракциялар ва моделларнинг
чекланганлиги.
Физик тад=и=отларда мураккаб щодиса ва жараёнларни ырганишда асосий щодиса ва жараённигина ырганиб, асосий былмаганларини инобатга олмай щодисани шартли схемасини яратиш илмий абстракция дейилади. ( моддий ну=та, ты\ри
чизи=, ну=тага =ыйилган куч, идеал сую=лик ва газ, абсолют =атти= жисм ва хакозо).
Щодиса ва щодисаларнинг мажмуасини тушунтиришда модель тушунчасидан щам фойдаланилади. Ырганиладиган щодисанинг аввалдан маълум былган тушунчалар ёрдамида яратилган кыргазмали манзараси модель деб аталади (атомнинг планеталар модели, ёру\ликнинг тыл=ин модели, ядронинг томчи модели, кварклар модели ва хакоза). Ща=и=ат жараёнини фа=ат =исмангина акс эттирувчи ёки щодисанинг фа=ат муайян томонигина акс эттирувчи абстракция ва модель чеклангандир. (Ернинг =уёш атрофидаги щаракатида уни моддий ну=та сифатида =араш мумкин, лекин ыз ы=и атрофидаги щаракатида уни моддий ну=та сифатида =араб былмайди).
Тажрибаларда исботланган абстракциялар ва моделлар натижасида назариялар яратилган. Тажриба натижаларини умумлаштирувчи ва табиатнинг объектив =онунларини акс эттирувчи асосий \оялар системаси физик назария деб аталади.
4. Физик катталиклар ва уларни ылчаш.
Материянинг щар =андай ызгаришига щаракат дейилади. Жисмларда ва=т ытиши билан содир былувчи =онуний бо\ланган ызгаришлар мажмуаси физик щодисадир. Физик щодисадаги ызгаришлар ( щаракатлар) кетма-кет тизими жараёндир. Щар =андай жараён давомийлиги ва=тдир. +атор щодисалар учун умумий былган объектив мавжуд бо\ланишлар физик =онунлар дейилади. Жисмларнинг хоссалари ёки жараёнларнинг характеристикаси (тавсифловчиси) физик катталик дейилади. Бир хил табиатли катталикларни солиштириш ылчашдир.
5. Физик тушунча ва катталиклар.
Физик щодиса ва жараёнларни тавсифлаш учун физик тушунчалар ва иборалар =абул этилади. Катталиклар учун эса "Физик атамалар" ани=ланади ва =абул этилади. Фан ва техника тара==иётига бо\ли= щолда тушунча, иборалар ва атамалар такомиллаштирилади.

Download 1,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   60




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish