Karbon kislotalar, ularning xosilalari va qishloq xo‘jaligidagi ahamiyati Reja: 1


Ayrim vakillari va ularning ishlatilishi



Download 371 Kb.
bet6/7
Sana28.05.2022
Hajmi371 Kb.
#613643
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
10 karbon kislotalar ularning xosila

4.Ayrim vakillari va ularning ishlatilishi.

Analitik kimyoda, malon kislota yuqorida ko’rsatib o’tganimizdek, turli qimmatbaho birikmalarni olishda, qahrabo kislota qishloq xo’jaligida, adipin, sebotsin kislotalar esa sun’iy tolalar ishlab chiqarishda ishlatiladi.


TO’YINMAGAN KАRBОN KISLОTАLАR
1. To’yinmagan bir asosli karbon kislotalar
Tarkibida qo‘sh bog‘ va uch bog‘ tutgan karbon kislotalar to‘yinmagan kislotalarga kiradi.
Etilen qator to’yinmagan kislotalar CnH2n-1COOH, atsetilen va diyen qator kislotalari esa CnH2n-3COOH umumiy formulalar bilan ifodalanadilar va quyidagicha nomlanadilar:

Olinish usullari. 1. Tuzilishida qo’shbog’ bo’lgan birikmalarga nitril guruhini kiritib, so’ngra karboksil guruhi hosil qilish orqali olish mumkin, ya’ni:

2. Agar dastlabki modda tarkibida karboksil guruhi bo’lsa, u holda qo’shbog’ hosil qilish orqali to’yinmagan kislota olinadi, masalan:



Fizik va kimyoviy xossalari. To’yinmagan kislotalar to’yingan kislotalarga qaraganda zichligining va kislotalik konstantasining kattaligi bilan farq qiladilar.
Ular ikki xil xususiyatni namoyon qiladilar, ya’ni kislotalar kabi tuzlar, angidridlar, amidlar, murakkab efirlarni hosil qilsalar, qo’shboshning hisobidan biriktirib olish, polimerlanish kabi reaksiyaga kirisha oladilar.
Agar qo’shbog’ karboksil guruhiga nisbatan - yoki -holatda joyilashgan bo’lsa, bunday kislotalarga turli reagentlarning birikishi Markovnikov qoidasiga teskari boradi.
Akril, metakril kislota va ularning efirlari etilen uglevodorodlariga qaraganda oson polimerlanadilar:

Alohida vakillari va ularning ishlatilshi. Akril kislota CH2=CH-COOH o’tkir hidli suyuqlik: 1400SC da qaynaydi. Sanoatda uni ikki xil usulda olinadi.

  1. Propilenni oksidlash orqali:



  1. Akrilonitrini gidrolizlab:


Akril kislotaning metil efiri atsetilenga CO va CH3OH biriktirib olinadi. Bu reaksiyani nemis olimi V.Reppe 1944 yilda kashf etgan bo’lib, jarayon konsentrlangan xlorid kislota va nikel tetrakorbonili ishtirokida boradi:

Metakril kislota va uning efirlari sanoatda katta miqdorda ishlab chiqariladi.
Metakril kislotani izobutilenni oksidlab yoki atseton va sianid kislotadan sintez qilib olish mumkin:


Akril, metakril kislota va ularning efirlari juda oson shishasimon massa hosil qilib polimerlanadilar. Ulardan sanoatda organik shisha ishlab chiqarishda ishlatiladi.

Download 371 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish