Келишилди” Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазири ўринбосари М. Холмухамедов 2020 йил “ ” “тасдиқлайман”

Иссиқхона ва парник хўжаликлари конструкцияси
монтажчиси” ўқув курси
ўқув режаси

Тақсимл аниши		Умумий соат	ЯМИ	Машғулот тури			Ўқув юкламаси			Ҳафталар сони
				Ўқув машғулотлари		Ўқув амалиёти	Назарий	Амалий	12
				Умумкасбий	Махсус	Амалиёт	354			Ҳафталик юклама
Соат		360	6	66	84	204	106	248	30
Нисбат		100.0%	1,7%	18,3%	23,3%	56,7%	30%	70%	5 кун х 6 соатдан
Дарс олиб боради	Машғулот тури		Модул №	Модул номи		Умумий юклама	Назарий машғулот	Амалий машғулот	Ҳафталик юклама
				Жами		360	106	248	30
Уқитувчи	Ўқув машғулотлари	Умум- касбий	Ажратилган соат			66	46	20	5,5
			1.	Меҳнат мухофазаси ва техника хавфсизлиги		12	8	4	1
			2.	Тадбиркорлик асослари		30	24	6	2,5
			3.	Электрон иш юритиш ва рақамли иқтисодиёт асослари		24	14	10	2
Ишлаб чиқариш ўқув устаси		Махсус	Ажратилган соат			84	60	24	7
			4.	Техникавий чизмачилик		12	8	4	1
			5.	Конструкцион материаллар		12	8	4	1
			6.	Гидропоника жихозларини монтаж ишлари		24	18	6	2
			7.	Иссиқхона контрукцияларини монтаж ишлари		24	18	6	2
			8.	Ҳимояланган ер сабзавотчлиги		12	8	4	1
	Ўқув амалиёти	Амалиёт	Ажратилган соат			204		204	17
			9.	Г идропоника жихозлари монтаж ишлари		120		120	10
			10.	Чилангарлик		84		84	7
Якуний малака имтихони				Амалий имтихон		6			0,5

Тушунтириш хати
Мазкур намунавий модулли ўқув дастури Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги тасарруфида Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳридаги Касб-ҳунарга ўқитиш марказлари ҳамда Касб-ҳунарга ўқитиш масканларида “Иссиқхона ва парник хўжаликлари конструкциясимонтажчиси” ўқув курси учун ишлаб чиқилди.
Иссиқхона ва парник хўжаликлари конструкцияси монтажчиси ўқув курсини тўлиқ ўзлаштирган тингловчи тадбиркорлар ва хўжаликларга иссиқхоналар, парниклар қуриш, гидропоника суғориш тизимларини ўрнатиш, иссиқхоналар учун констукциялар тайёрлаш ҳамда хусусий тадбиркор сифатида фаолият кўрсатиши мумкин
Ўқув жараёни ва ўқув соатлари Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигининг Ҳайъат қарори билан тасдиқланган 1999 йил 2 июлдаги 762-сон "Ишсиз шахсларни касбга тайёрлаш ва қайта тайёрлаш, уларнинг малакасини оширишни ташкил этиш тўғрисида"ги Низоми, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 14 октябрдаги 824-сон қарори билан тасдиқланган “Ишсиз ва банд бўлмаган аҳолини касб-ҳунарга ўқитиш минтақавий марказларида касб-ҳунарга ўқитиш тартиби тўғрисидаги Низом” ҳамда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 15 майдаги 287-сон “Ўзбекистон Республикасида касбий малакалар, билим ва кўникмаларни ривожлантириш миллий тизими фаолиятини ташкил этиш чоралари тўғрисида”ги қарорига мувофиқ амалга оширилади. Низомга кўра, тингловчилар сони 10-30 нафарга етганида гуруҳ шаклланган ҳисобланади.
Ушбу Намунавий дастур асосида ишчи ўқув режа ва дастур ишлаб чиқилади ва зарур ҳолларда ўқув юкламанинг ҳафталик ҳажмини сақлаган ҳолда, фанлар ҳажмини Педагогик кенгаш қарори билан 10% гача, семестрларга ажратилган соатлар ҳажмини эса 20% гача ўзгартиришга руҳсат этилади.
Касб-ҳунарга ўқитиш марказларида ўқув жараёнларини ташкил этиш 287-сон қарор асосида амалга оширилади
Мазкур дастур Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги тасарруфига ўтказилган касб-ҳунарга ўқитиш марказларида ўқитиш тизимининг сифатини ошириш ва такомиллаштириш мақсадида, ўқув соатларини ташкил этувчи назарий машғулотлар 30 фоиз, амалий машғулотлар 70 фоиз нисбатида тақсимланган.
Ўқув модуллари бўйича назорат шаклларидан муваффақиятли ўтган ўқувчиларга якуний аттестацияни топширишга руҳсат этилади.
Якуний аттестациядан муваффақиятли ўтган тингловичиларга 287-сон қарор асосида белгиланган тартибда давлат намунасидаги сертификат берилади.
КИРИШ
Мазкур курсни ташкил этишдан асосий мақсад меҳнат бозори талабларига мос келадиган малакали ишчи кадрларни тайёрлаш, ўқитиш натижаларини баҳолаш, хорижий илғор тажрибаларни жорий этиш этишнинг самарали механизмини яратишдир.

1. 
   ҚЎЛЛАНИШ СОҲАСИ
   

“Иссиқхона ва парник хўжаликлари конструкцияси монтажчиси” ўқув дастури иссиқхона ва парник хўжаликлари конструкциялари монтажчилари учун мўлжалланган.

2. 
   ДАСТУРНИ ЎЗЛАШТИРИШ НАТИЖАЛАРИГА ТАЛАБЛАР “Иссиқхона ва парник хўжаликлари конструкцияси монтажчиси” курси бўйича ўзлаштириш натижасида тингловчи қуйидаги касбий компетенцияларга эга бўлиши лозим:
   

• 
  Кичик хажмли плёнкали иссиқхоналар конструкцияларини қуришда қатнашиш;
  
• 
  Йирик иссиқхоналарни қуриш ва уларда таъмирлаш ишларида қатнашиш;
  
• 
  Парник конструкцияларини қуриш ва уларни таъмирлаш ишларини олиб бориш;
  
• 
  Хандақ ва туннел усулидаги плёнкали иссиқхона конструкциялари ва уларни таъмирлаш ишларида иштирок этиш.
  
• 
  Асбобларда ишлашда техника хавфсизлиги, электр ва ёнғин хавфсизлиги қоидаларига амал қилиш.
  

1. 
   Билиши лозим:
   

• 
  чизмачилик ва геометрия асосларини;
  
• 
  конструкторлик ҳужжатлари ягона тизими (ЕСКД) талабларини;
  
• 
  ишчи чизмалар ва эскизларни чизмаларини бажаришни;
  
• 
  ишлов берадиган деталлар схемалари ва графикларини;
  
• 
  ишлов бериладиган материалнинг номи, маркаси, хусусиятларини;
  
• 
  совутиш ва мойлаш материалларидан фойдаланиш қоидалари;
  
• 
  металлар ва қотишмалар, пўлатлар ва чўянлар, рангли металлар, уларнинг маркалари ва хусусиятлари ҳақида асосий маълумотларни;
  
• 
  нометалл материаллар;
  
• 
  ўзгармас ва ўзгарувчан электр токи хусусиятларини;
  
• 
  электр токининг кучи, кучланиши, қувватини, ўтказувчилар қаршилигини ўлчов бирликларини, уларни ўлчаш усулларини;
  
• 
  содда электрик, магнит ва электрон занжирларни асосий параметрларини ҳисоблаш ва ўлчаш усулларини;
  
• 
  ўтказувчилар ва ток манбааларини кетма-кет ва параллел улаш принципларини;
  
• 
  электр ўлчов асбоблари (амперметр, вольтметр) тузилишини, уларнинг ишлаш принципларини, электр занжирига улаш қоидаларини;
  
• 
  ўзгармас ва ўзгарувчан ток двигателлари магнит майдони хусусиятларини, уларнинг тузилиши ва ишлаш принципларини;
  
• 
  ишлатаётган дастгоҳларида ўрнатилган электродвигателларини ишга тушириш ва тўхтатиш қоидаларини;
  
• 
  электродвигателларнинг ҳимоя аппаратларини;
  
• 
  қисқа туташувдан сақланиш (ерга улаш, ноллаш) усуллари;
  
• 
  химояланган ер майдони иншоатларини турларини;
  
• 
  тузилишини;
  
• 
  иссиқхона ва парникларда микроиқлимни назорат қилиш усуллари;
  
• 
  иссиқхона шароитида ўсимликларни озиқлантиришни ўзига хос хусусиятлари;
  
• 
  ўғит турлари;
  
• 
  иссиқхонада сабзавот маҳсулотларини илғор гидропоника усулида етиштиришни;
  
• 
  иссиқхонада помидор етиштириш технологиясини;
  
• 
  иссиқхонада бодринг етиштириш технологиясини;
  
• 
  иссиқхонада ширин қалампир етиштириш технологиясини;
  
• 
  иссиқхонада полиз экинлари етиштириш технологиясини;
  
• 
  иссикхонада кўкат етиштириш технологиясини;
  
• 
  асбоб ускуналардан хавфсиз фойдаланишни;
  
• 
  иссиқхонанинг асосий элементлари;
  
• 
  гидропоникада етиштириладиган кўчат турлари;
  
• 
  гидрапоника усулида мева-сабзавот етиштириш технологияси;
  
• 
  гидропоника иссиқхоналарида микроиқлим шароити меъёрлари;
  
• 
  гидропоникада экинларни озиқлантириш муддати ва меъёри;
  
• 
  гидропоника шароитида парвариш қилинаётган экинлар учун ўтказиладиган тадбирларни;
  
• 
  саноат иссиқхоналарида конструкцияларини лойиҳасини;
  
• 
  иссиқхона пойдоверони қурилиш меъёрларини;
  
• 
  синч конструкциялар тавсифларини;
  
• 
  чуқур ер иссиқхоналарни барпо этишда уларнинг тайёрланиш жараёнлари кетма- кетлигини;
  
• 
  синчли ва ташқи ёпқичларини турлича маҳкамланиши турлича бўлган иссиқхоналарни;
  
• 
  фойдаланиш кетма кетлиги турлича ва ўсимликлар ўстириш усуллари бўйича иссиқхоналарни;
  
• 
  иситилишига кўра турлича бўлган парниклар тавсифи ва уларнинг тузилишини;
  
• 
  фойдаланиш усулларини кўра фарқ қилувчи парникларнинг тузилишини;
  
• 
  том қисми ромларидан ишланган парникларнинг афзалликлари ва камчиликларини;
  
• 
  туннел усулларидаги плёнкали иссиқхона конструкциясини;
  
• 
  туннел ички деворларини мустаҳкамлигини ошириш йўлларини;
  

2. 
   Кўникмаларига эга бўлиши лозим:
   

• 
  чизмачилик ва геометрия асосларини;
  
• 
  кострукторлик ҳужжатлари ягона тизими (ЕСКД) талабларини бажариш;
  
• 
  ишчи чизмалар ва эскизларни чизмаларини фойдаланиш;
  
• 
  ишлов берадиган деталлар схемалари ва графикларини қўллаш;
  
• 
  ишлов бериладиган материалнинг номи, маркаси, хусусиятларини аниқлаш;
  
• 
  совутиш ва мойлаш материалларидан фойдаланиш;
  
• 
  металлар ва қотишмалар, пўлатлар ва чўянлар, рангли металлар, уларнинг маркалари ва хусусиятлари аниқлаш;
  
• 
  нометалл материаллардан фойдаланиш;
  
• 
  ўзгармас ва ўзгарувчан электр токи хусусиятлари аниқлаш;
  
• 
  электр токининг кучи, кучланиши, қувватини, ўтказувчилар қаршилигини ўлчов бирликларини, уларни ўлчаш усулларини қўллаш;
  
• 
  содда электрик, магнит ва электрон занжирларни асосий параметрларини ҳисоблаш;
  
• 
  ўтказувчилар ва ток манбаларини кетма-кет ва параллел улаш;
  
• 
  электр ўлчов асбоблари (амперметр, вольтметр) тузилишини, уларнинг ишлаш принципларини, электр занжирига улаш;
  
• 
  ўзгармас ва ўзгарувчан ток двигателлари магнит майдони хусусиятларини, уларнинг тузилиши ва ишлаш;
  
• 
  ишлатаётган дастгоҳларида ўрнатилган электродвигателларини ишга тушириш ва тўхтатиш;
  
• 
  электродвигателларнинг ҳимоя аппаратларидан фойдаланиш;
  
• 
  қисқа туташувдан сақланиш (ерга улаш, ноллаш) усулларини қўллаш;
  
• 
  химояланган ер майдони иншоатларини турларини аниқлаш;
  
• 
  иссиқхона ва парникларда микроиқлимни назорат қилиш;
  
• 
  иссиқхона шароитида ўсимликларни озиқлантириш;
  
• 
  ўғит турларини қўллаш;
  
• 
  гидропоника иссиқхоналарида микроиқлим шароити меъёрлари қўллаш;
  
• 
  гидропоникада экинларни озиқлантириш муддати ва меъёрини қўллаш;
  
• 
  саноат иссиқхоналарида конструкцияларини лойиҳалаш;
  
• 
  иссиқхона пойдоверони қуриш;
  
• 
  синч конструкциялар тавсифларинит аниқлаш;
  
• 
  чуқур ер иссиқхоналарни барпо этиш;
  
• 
  синчли ва ташқи ёпқичларини турлича маҳкамланиши турлича бўлган
  

иссиқхоналарни қуриш;

• 
  фойдаланиш кетма кетлиги турлича ва ўсимликлар ўстириш усуллари бўйича иссиқхоналарни қуриш;
  
• 
  иситилишига кўра турлича бўлган парниклар тавсифи ва уларнинг қуриш;
  
• 
  фойдаланиш усулларини кўра фарқ қилувчи парникларнинг қуриш;
  
• 
  том қисми ромларидан ишланган парникларнинг афзалликлари ва камчиликларини аниқлаш;
  
• 
  тоннел усулларидаги плёнкали иссиқона конструкцияларини монтаж қилиш ва қуриш;
  
• 
  тоннел ички деворларини мустаҳкамлигини ошириш;