Klinik anatomiyasi, fiziologiyasi va tekshirish usullari


 rasm. Burun shilliq qavatidagi xilpillovchi epiteliydagi qadaqsimon hujayra



Download 1,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/66
Sana18.06.2021
Hajmi1,6 Mb.
#69725
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   66
Bog'liq
burun va burun yondosh boshliqlarining klinik anatomiyasi fiziologiyasi va tekshirish usullari.

2.6. rasm. Burun shilliq qavatidagi xilpillovchi epiteliydagi qadaqsimon hujayra. 

1-xilpillovchi  epiteliy,  2- qadaqsimon hujayraning  har xil  davrdagi sekresiyasi, 3- mushak qavati, 4- 

shilliq  qavat osti (V.I. Babiyak 2009 y. I- tom, 50 bet.). 

 



16 

 

bilish  maydoni  shilliq  pardasi  hid  bilish  epiteliysi  bilan  qoplangan.  Hid  bilish 



epiteliysi  orasida  tozalash  vazifasini  bajaruvchixilpillovchi  epiteliylar  ham  uchrab 

turadi.  Bu  sohani  tozalab  turish  maqsadida.  Hid  bilish  epiteliysi  bazal,  tayanch  va 

neyrosensor  hujayralar  tuzilgan.  Hid  bilish  hujayralari  ipsimon  shaklda  bo’lib,  pe-

riferik  tolalarining  (dendritlari)  uchi  kengayish  hosil  qiladi.  Bu  hujayralarning 

markaziy  tolalari  esa  (aksonlar)  hid  bilish  iplari  (filiya  olfatstoria)  tarkibida 

yuqoriga  ko’tariladi  va  elaksimon  plastinka  tirqishlaridan  o’tid,  kalla  suyagi  

bo’sglig’iga  kiradi.  Bu  yerda  hid  bilish  yo’lining  I  neyroni  hid  bilish  nerv  tolas-

ining  piyozchasida  tugaydi-  bulbus  olfatstoria.  II  neyron  esa  tratstus  olfatstoria 

tarkibida trigonum olfatstorium, substantia perforate, septum pellucidum sohasiga 

etib  boradi  va  o’sha  joyda  tugaydi.  Bu  yerda  boshlangan  III  neyron  bosh  miya 

po’stlog’ining hid bilish  markaziga  boradi. 

      Hid  bilish  maydoni  nay-alveolyar  bezlaridan  (boumen  bezlari)  ishlab 

chiqaruvchi  maxsus  sekret  bilan  qoplangan.  Bezlar  ishlab  chiqargan  suyuqlik  hidli 

moddalarni  eritish  qobiliyatiga  ega. 

 

             Burun bo’shlig’ni qon bilan ta’minlanishi. (2.7. rasm)



 

Burun bo’shlig’i 

qon  tomirlarga  juda  boy.  Ularning  ichida  burun  bo’shlig’ining  yirik  arteriyasi- 

qanot-  tanglay  (a.  sphenopalatina)  tomiridir.  Bu  qon  tomir  yuqori  jag’  arteri-

yasining              (a.  maxillaris)  tarmog’i  hisoblanadi.  A.maxillaris  esa  tashqi  uyqu  ar-

teriyasi  (A.caroticus  externa)  ning  tarmog’i  hisoblanadi.  A.  sphenopalatina  pastki 

burun  chig’anog’ining  orqa  qismi  yaqinidan,  qanot-  tanglay  teshigigan 

(for.sphenopalatina)  chiqib  burun  bo’shlig’ining  orqa  sohalarini  va  yondosh 

bo’shliqlarni  qon  bilan  ta’minlaydi. A. sphenopalatina dan  burunning orqa lateral 



arteriyasi (a. nasals posteriores lateralis) va burun to’sig’i arteriyasi (a. septi na-

si) ajralib  chiqadi.  

       Burun  bo’shlig’ining  oldingi-yuqori  qismlari  va  g’alvirsimon  labirint  ko’z  ar-



teriyasi (a. ophtalmica) hisobiga qon bilan ta’minlanadi. Bu qon tomir ichki  

 

 


Download 1,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish