IQTISODIYOTDA AXBOROT
KOMPLEKSLARI VA
TEXNOLOGIYALARI
FANIDAN VAZIFALAR
4-MAVZU BO’YICHA TOPSHIRIQLAR
SAIDQULOV FERUZBEK MMT-82 GURUH TALABASI
1-topshiriq
2-TOPSHIRIQ
1. Barcha dasturiy ta’minotlarni 3 ta kategoriya boy’icha tasniflash mumkin:
tizimli dasturiy ta’minot;
amaliy dasturiy ta’minot;
dasturlash texnologiyasininng uskunaviy vositalari (dasturlash vositalari).
1)Tizimli dasturiy ta’minot (System software)- Komputerning va komputer tarmoqlarining ishini ta’minlovchi dasturlar majmuasidir.
2)Amaliy dasturiy ta’minot (Aplication program paskage) – bu aniq bir predmet sohasi bo’yicha ma’lum bir masalalar sinfini yechishga mo’ljallangan dasturlar majmuasidir.
3)Dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari – yangi dasturlarni ishlab chiqish jarayonida qo’llaniladigan maxsus dasturlar majmuasidan iborat vositalardir. Bu vositalar dasturchining uskunaviy vositalari bo’lib xizmat qiladi, ya’ni ular dasturlarni ishlab chiqish (shu jumladan avtomatik ravishda ham), saqlash va joriy etishga mo’ljallangan.
2. 2.Bankomatlar
Bankomat (bank mashinasidan, ba'zan esa ingliz tilidan ATM. Automated teller machine)-to'lov kartalaridan foydalangan holda naqd pullarni avtomatlashtirilgan tarzda berish va qabul qilish, shuningdek, tovarlar va xizmatla ruchun to'lovlarni amalga oshirish, tegishli operatsiyalarni tasdiqlovchi hujjatlarni tuzish uchun mo'ljallangan dasturiy-texnik kompleks.
Birinchi ATMning prototipi Lyuter Jorj Simjyan tomonidan ixtiroqilingan.
Qurilma faqat naqd pul berar edi, lekin ularni hisobdan o’chira olnas edi, chunki qurilma bank bilan bog'liq emas edi. Simjyan Nyu-York shahrining City Bank ixtirosini sina bko'rishni taklif qildi, ammo olti oy o'tgach, bankirlar mashinani qaytarib olib, uni keraksiz deb hisoblaydilar. Simjyan ixtirosi deyarli 30 yil davomida unutilgan va faqat 1960-larning oxirida o'zgartirilgan. Naqd pul berish uchun birinchi ATM, avtomatlashtirilgan Teller Machine (ATM), 27 iyun 1967 yilda o'rnatildi.
Telekommunikatsiyalarni rivojlantirish bir vaqtning o'zida bir nechta banklar tomonidan ishlatilishi mumkin bo'lgan ATM tarmoqlarini qurishga imkon berdi. Bu birinchi marta AQShda 1972-1975 yilda sodir bo'lgan. Vashington shtatidagi banklarning bir necha yuz 18 bankomati Exchange deb nomlangan tarmoqqa qo'shildi. Keyinchalik bankomatlar nafaqat naqd pul berishga, balki ularni qabul qilishga ham qodir. O'zbekistonda birinchi bankomatlar 1991 yilda paydo bo'lgan.1975 tomonidan dunyo 5 ming bankomatlardan biroz ko'proq ishladi, ulardan 3140 - 534 AQSh banklarida. Rbr tadqiqot kompaniyasi ma'lumotlariga ko'ra, 2011-yil oxirida butun dunyoda 2,4 million bankomat mavjud bo'lib, 2017-yilga kelib rbr prognozlariga ko'ra, ATM soni 2012-yilning 1-iyulida O'zbekistonda qariyb 102,5 ming bankomat faoliyat yuritgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |