Kon mashinalari va komplekslari haqida ma’lumotlar reja: Ruda va jinslarni maydalash uchun jihozlar

4. Tashish mashinalari va komplekslari 
Er osti transporti ruda va jinslarni shtolnyalar yoki spiralli tushish 

---

yo‘llari, kirish yo‘llari) bo‘ylab ko‘tarilish stvollariga yoki bevosita yuzaga 
ko‘chirish uchun zarurdir. Transport ushbu asosiy vazifalarni bajarishdan 
tashqari, kishilarni tashish, materiallar va jihozlarni etkazishga ham xizmat 
qiladi. 
Metall rudalarini qazib oluvchi konlarda relsli transport eng ko‘p 
tarqalgandir. Tashish kon elektrovozlarini qo‘llash bilan amalga oshiriladi. 
Ular qimmat emas va etarlicha unumdor. Asosan, havo elektr tarmog‘idan 
ta’minlanuvchi kontaktli elektrovozlardan foydalaniladi 
(8.30-rasm).
Gazga xavfli konlarda akkumulyatorli elektrovozlar qo‘llaniladi. 
Elektrovozlar tarkib og‘irligini belgilovchi tirkama og‘irlik bilan tavsiflanadi.
Elektrovozlarning tirkama og‘irligi 30 dan 250 kN gachani tashkil etadi. Ruda va
jinslar, odatda, VG berk vagonlarda (eng mustahkam va ishonchli) 
(8.1-rasm)
, 
ayrim hollarda VO ag‘darma vagonlarda (ag‘daruvchi kuzovli) yoki VB 
yonlama bo‘shatishli (irg‘itadigan (otadigan) yon devorli) vagonlarda tashiladi. 
Oxirgi vaqtlarda VD ostdan bo‘shatishli (otuvchi ostli) vagonlar keng tarqaldi 
(8.31,8.3-rasmlar). 
Vagonlar sig‘imi - 0,7-10 m
3
. Er osti konlarida relsli yo‘llar 
izining kengligi 600, 750 yoki 900 mm tashkil etadi. 
 
8.31-rasm. Ostdan bo‘shatishli vagonlar (yon tomondan ko‘rinish) ( «Kiruna» koni, SHvetsiya) 
 
8.32-rasm. Avtosamosval MT 436V, kompaniya «Atlas Kopko» (lahim tutashuvi joyida,
«Severnыy glubokiy» koni, Zapolyarnыy sh., Rossiya). 

---

 
8.33-rasm. Avtosamosval ruda tushirgichda yuk tushirish kamerasida ( «Gips - Knauf» koni, 
Novomoskovsk sh, Rossiya). 
 
8.34-rasm. Avtosamosval MT 5010, firma «Atlas Kopko» ( «Atlas Kopko»kompaniyasi poligoni, 
Eribro sh, SHvetsiya).