«Korxonalarning moliyaviy natijalari tahlili» mavzusini o’tishda «Charxpalak» texnologiyasini qo’llash bitiruv malakaviy ishi

Sotilga mahsulot (ish, xizmat)larning ishlab chiqarish tannarxini tashkil etuvchi harajatlar iqtisodiy mazmuniga
qarab quyidagi turlardan iboratdir
ishlab chiqarish moddiy xarajatlar (qaytariladigan chiqitlat chiqarib tashlangan holda)

ishlab chiqarish hususiyatiga ega bo‘lgan mehnatga haq to‘lash xarajatlari
ishlab chiqarishga tegishli bo‘lgan ijtimoiy sog‘urtalarga ajratmalar
asosiy fondlar va ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lgan nomoddiy aktivlar amortizatsiyasi
ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lgan boshqa
harajatkar
8-rasm. Sotilga mahsulot (ish, xizmat)larning ishlab chiqarish tannarxini tashkil etuvchi harajatlar iqtisodiy mazmuniga qarab quyidagi turlardan iboratdir.⁹ Bozor iqtisodyotiga o‘tish davrida foyda ko‘rmasdan ishlaydigan korxonalar bo‘lmasligi kerak. Xarajatlarni daromadlari qoplamaydiganlar qarz (kredit) hisobiga yashashadi. Bu esa moliyaviy ahvolni og‘irlashtiradi va pirovard natijada korxona sinadi. Shuning uchun foyda ko‘rish korxonalarning yashashi, raqobatlarga bardoshligi kengaytirilgan ishlab chiqarishni tashkil etishning asosiy manbai hisoblanadi.
Har bir firma va kompaniya mahsulotlar ishlab chiqarish va sotish hajmini ko‘paytirish imkoniyatiga egadir, lekin hajmning keskin oshishi tushumni (foyda) kamayishiga ta’sir etadi. Foyda olishning eng quyi va yuqori chegara hamda imkoniyatlarini aniqlash muhim ahamiyatga egadir. Ya’ni,korxona ushbu chegaraviylikdan quyi holatlarda zararga, yuqori holatlarda foyda ishlashini xarakterlaydi. Mahsulot ishlab chiqarishning kritik xajm darajasini belgilash iqtisodiy harakatni boshqarishda va biznesni yo‘lga qo‘yishda muhim masala hisoblanadi.
Kritik hajm darajasining o‘zarishiga ta’sir etuvch omillar
mahsulotlar birlik baholarining o‘zgarishi

bir birlikka o‘zgaruvchan xarajatlar o‘zarishi
doimiy xarajatlarning o‘garishi kiritiladi