Kurs ishi Tayyorladi: Mamadaliyeva r tekshirdi

R=ρI/S (2)
bunda ρ — solishtirma qarshilik, ya'ni uzunligi 1sm, ko'ndalang kesimi 1sm2 bo'lgan o'tkazgichning qarshiligi. (17) formulaga R ning qiymatini qo'ysak: L=(1/ρ)(S/l) (3)
Solishtirma qarshilikka teskari qiymat — 1/ρ solishtirma elektr o'tkazuvchanlik deyiladi va grekcha kappa χ harfi bilan belgilanadi. Solishtirma elektr o'tkazuvchanlik 1 kub santimetr eritmaning elektr o'tkazuvchanligi bo'lib, om-1sm‐¹ birlikda o'lchanadi.

Eritmaning solishtirma elektr o'tkazuvchanligi eritmadagi ionlar kontsentratsiyasiga bog‛liq (1-rasm). Ionlarning kontsentratsiyasi qanchalik yuqori va ularning absolyut tezligi qancha katta bo'lsa, solishtirma elektr o'tkazuvchanlik shuncha yuqori bo'ladi.
Solishtirma elektr o'tkazuvchanlik kontsentratsiya ortishi bilan ma'lum maksimum qiymatga qadar ko'payib boradi, shundan keyin ionlar orasidagi o'rtacha masofa kamayishi bilan ionlararo ta' sir kuchlari ortganligidan ionlarning harakatchanligi

1-rasm. Solishtirma elektr o'tkazuvchanlikning ionlar
kontsentratsiyasiga bog‛liqligi
Kamayishi sababli solishtirma elektr o‛tkazuvchanlik ham kamayadi. Bundan tashqari kontsentratsiya ortishi bilan elektrolitning dossotsiyatlanish darajasi kamayadi. Shu sababli, elektr o‛tkazuvchanlikni o‛rganish uchun ekvivalent elektr o‛tkazuvchanlik (λ) tushunchasidan foydalaniladi. U berilgan eritmada 1 g-ekv. elektrolitdan hosil bo‛lgan ionlarning o‛tkazuvchaligini ko‛rsatadi va quyidagicha ifodalanadi: λ=1000 χ/c (4)
bunda, χ – solishtirma elektr o‛tkazuvchanlik, c – eritmaning g∙ekv/l da ifodalangan kontsentratsiyasi.
Demak, ekvivalent elektr o‛tkazuvchanlik elektrodlar orasida masofa 1 sm bo‛lganda tarkibida 1 g∙ekv erigan modda bor eritmaning elektr o‛tkazuvchanligidir. Ekvivalent-elektr o‛tkazuvchanlik sm2∙om-1/g∙ekv da ifodalanadi.
3.3. ELEKTR O‛TKAZUVCHANLIK, IONLAR KONTSENTRATSIYASI VA IONLARNING HARAKATCHANLIGI ORASIDAGI BOG‛LANISH KOLRAUSH QONUNI -Eritmalarda elektr zaryadini tashuvchilar ionlar bo'lganligi sababli eritmaning elektr o'tkazuvchanligi ionlarning kontsentratsiyasiga to'g‛ri proporsional bo'ladi. Berilgan kontsentratsiyada esa elektr o'tkazuvchanlik ionlarning harakatlanish tezligiga to'g‛ri proportsional bo'ladi. Ionning harakatlanish tezligining tabiatiga, maydon kuchlanganligiga,
kontsentratsiyaga, temperaturaga, muhitining qovushqoqligiga va boshqalarga bog‛liq bo'ladi. Agar kationning absolyut harakatlanish tezligini u sm/sek, anionnikini v sm/sek bilan belgilasak, uF kationining harakatchanligi, vF — anionning harakatchanligi deyladi.
Kationning harakatchanligini lk, anionning harakatchanligini la bilan belgilaymiz. Kationlar tashigan (nk) va anionlar tashigan (na) elektr ulushi tashish soni deyiladi:
nk=ik/i=u/(u+u)=lk/(lk+la) (5)