Labaratoriya ishi 1 Guruh : mtp001 L2 Bajardi : Yursunov Dilyorbek Tekshirdi: Bo’riyev Yusuf

---

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi 
Toshkent axborot texnologiyalari 
universiteti
Fan nomi : Matlabda dasturlash.
Labaratoriya ishi - 1 
 
Guruh : MTP001_L2
Bajardi : Yursunov Dilyorbek
Tekshirdi: Bo’riyev Yusuf

 
Toshkent -2021

---

1-Labaratoriya ishi. Matlab interfeysi bilan tanishuv. Matritsalarni 
shakllantirish va ular ustida amallar. 
 
Ishdan maqsad:
Matlab tizimi imkoniyatlarini o`rganish, matrisalar va ular ustida 
amallarni tadqiq qilish.
Qo`yilgan masala:
Matlab tizimi menyulari, oddiy hisoblashlar, 
o`zgaruvchilarning turlari, matrisalar va ularga doir misollarni Matlab tizimida 
ishlab chiqish . 
Ish tartibi:
Tajriba ishi tavsifini o`rganish; 
Berilgan topshiriqni Matlab tizimida hal qilish; 
Xisobotni tayyorlash. 

МАTLAB haqida tushuncha va matrisali tizimning vazifasi, 
 
МАTLАB – matematik va ilmiy-texnik hisoblashlarni amalga oshirishga 
mo`ljallangan, uzoq vaqt davomida ishlab chiqilgan va tekshirilgan, 
avtomatlashtirilgan tizimlardan biri bo`lib, u matrisa va matrisaviy amallarni 
kengaytirilgan talqini ustiga qurilgan. Mazkur tushuncha uning nomida o`z aksini 
topgan, ya’ni МАТЛАБ – matrisali laboratoriya. Ma’lumki, juda ko`plab 
dasturlash tillarida matrisalarni e’lon qilish va ular ustida amallar bajarish sikllar 
orqali amalga oshiriladi. Bu esa dasturni ishlashini sekinlashtiradi va ba’zi bir 
amallarni bajarishni murakkablashtiradi. МАТLABda asosiy ob’ekt sifatida 
matrisalardan foydalanish sikllar sonini keskin kamaytiradi.
MATLAB tili yuqori darajadagi talqin qilinadigan dasturlash tili boʻlib, 
u matritsaga asoslangan maʼlumotlar tuzilmalarini, keng funksiyalarni, 
integratsiyalashgan ishlab chiqish muhitini, obʼyektga yoʻnaltirilgan funksiyalarni 
va boshqa dasturlash tillarida yozilgan dasturlarga interfeyslarni oʻz ichiga oladi. 
MATLAB da yozilgan dasturlar ikki xil - funksiyalar va skriptlardir. Funktsiyalar 
kiritish va chiqish argumentlariga, shuningdek, hisob-kitoblar va 
o'zgaruvchilarning oraliq natijalarini saqlash uchun o'z ish maydoniga 
ega. Skriptlar umumiy ish maydoniga ega. Ikkala skriptlar ham, funktsiyalar ham 
matnli fayllar sifatida saqlanadi va dinamik ravishda mashina kodiga 
kompilyatsiya qilinadi . Bundan tashqari, 
oldindan tahlil
qilingan dasturlarni - 
funktsiyalar va skriptlarni mashinada bajarish uchun qulay shaklda qayta ishlashni 
saqlash imkoniyati mavjud. Umuman olganda, bunday dasturlar odatdagidan ko'ra 
tezroq ishlaydi, ayniqsa funktsiyada chizish buyruqlari mavjud bo'lsa. 
MATLAB tilining asosiy xususiyati uning matritsalar bilan ishlashning keng 
imkoniyatlaridir, uni til yaratuvchilari “think vektorized” (ingliz .
Think 
vektorized
) shiorida ifodalaganlar. 

---

МАТLAB tizimini yaratishdagi asosiy maqsadlardan biri bo`lib, texnik va 
matematik hisoblashlarga yo`naltirilgan, foydalanuvchi uchun qulay va sonli 
usullarni amalga oshirish uchun tadbiq etib kelinayotgan an’anaviy dasturlash 
tillari imkoniyatlaridan ustunroq dasturlash tilini yaratish hisoblanadi. Mazkur 
tizimni yaratishda hisoblashlar tezligini oshirishga hamda tizimning turli hil 
masalalarini hal qilishga moslashuvchanligiga katta e’tibor qaratilgan.
МАТЛАБ tizimi dasturlashning uchta asosiy konsepsiyasini amalga oshiradi:
• Modullarni, ya’ni prosedura va funksiyalarni, yaratishga asoslangan prosedura 
modulli dasturlash;
• Ob’ektga yo`naltirilgan dasturlash (ayniqsa, tizimning grafikli vositalarini joriy 
qilish ahamiyatli);
• Foydalanuvchining grafikli interfeysini yaratishga yo`naltirilgan vizual-
yo`naltirilgan dasturlash (ГУИ-Грапҳиcс Усер Интерфаcе).
Algoritmlarni ishlab chiqish 
MATLAB algoritmlarni, shu jumladan ob'ektga yo'naltirilgan 
dasturlash tushunchalaridan foydalangan holda yuqori darajadagi algoritmlarni 
ishlab chiqish uchun qulay vositalarni taqdim etadi . Unda integratsiyalashgan 
rivojlanish muhitining barcha kerakli vositalari , jumladan , tuzatuvchi va profil 
yaratuvchisi mavjud. Butun sonli ma’lumotlar turlari bilan ishlash funksiyalari 
zarur hollarda mikrokontrollerlar va boshqa ilovalar uchun algoritmlarni yaratishni 
osonlashtiradi .