Labaratoriya ishi Mavzu: Test-talabning xossalari

Labaratoriya ishi

Mavzu: Test-talabning xossalari

Yuqorida aytib o‟tilganidek, test-talab tizimning barcha asosiy funktsiyalarini 
tekshirish bo‟yicha talablar ro‟yxatini o‟zida mujassamlashtirgan. Test-talab etarli 
darajada test-rejasida qurilgan bo‟lib, dasturiy matni bilan tanishmagan masalalarni 
ishlab chiqishni tekshirishi bo‟lishi kerak, ya‟ni test-talab tizimning ichki tuzilmasidan 
tozalangan xususiyatga ega bo‟lishi kerak. 
Test-talabning tuzilishi tizimning funktsional talablarning bo‟linishli tuzilishi 

tekshiradi. Xar bir talabning vazifasi – nima tekshirilishi kerakligini aniqlashdir. Xar bir 

shunday tekshirishning bajarilishi – test-rejaning vazifasidir. Aloxida talabning oddiy 
ko‟rinishi quyidagicha: 
Tekshirish, nimani vaqtida [sodir bo‟ladi]
reaktsiyasi ro‟yxati >. 
Funktsional yondashuv asosida qurilgan test-talablar quyidagi guruxlarga 
bo‟linadi: 
• kiruvchi ma‟lumotlarning nazorat funktsiyasi; 
• xatoliklarni(kiruvchi, xisobdagi) to‟g‟irlash funktsiyasi; 
• asosiy natijani oluvchi funktsiya; 
• muxim xolatlarni ishlab chiqish funktsiyasi; 
• natijani chiqarish va rasmiylashtirish funktsiyasi. 
Tizimli talablar va DTga bo‟lgan talablar kabi test-talablar xam verifikatsiyalik 
xususiyatiga ega bo‟lishi kerak. Ya‟ni xar bir talabda aniq tekshiruvni baxolashning 
aniqlashga imkoniyati bo‟lishi kerak. Bu talab esa amalga oshirilgan tizimda bajariladi 
yoki umuman bajarilmaydi. 


Test-rejalar 
Test-talablarnning asosiga test-rejalar kiradi. Test-reja –tizimning dasturiy ishlab 
chiqishdagi sinov(tekshirish, testlash) dasturlaridir. Test-talabdan farqi test-rejada 
tizimning funksionalligini tekshiruvchi aniq usullar yoziladi, ya‟ni funktsionallik qanday 
tekshiriladi. Qoidaga ko‟ra test-rejalar xar biri bir qancha funksiyalarni yoki tizimning 
to‟‟langan funkiyalarini tekshiruvchi aloxida test masalalaridan iborat bo‟ladi. xar bir test 
masalasi uchun tizim xolati berilgan talablarga mos yoki mosmasligini tekshirish 
yordamida muvaffaqiyatli o‟tish kriteriyasi aniqlanadi. 

Test-rejaning sifat kriteriyasi barcha talablarda bajariluvchi dasturiy maxsulotning 

to‟g‟ri funktsionallashtirilganligini tekshirish xisoblanadi. Test-rejaning kerakli 
xarakteristikasi dasturiy ta‟minot sxemasining barcha tarmoqlarida tekshirishning 
bajarilishi xisoblanadi. 
Test-reja tuzilmasi test-talab tuzilmasiga mos kelishi kerak yoki tizimning tashqi 
mantiqiy xolatida bo‟lishi kerak. Test-rejaning xar bir bandi dasturiy ta‟minot 
funktsionallgining to‟g‟riligini tekshirishni ishlab chiqishni keltiradi va quyidagilarni o‟z 
ichiga oladi: 
• bu bandlarni tekshiruvchi talablarga manba; 
• dasturga kiruvchi aniq ta‟sir(kiruvchi ma‟lumotlar); 
• dasturning kutilayotgan reaktsiyasi(xabar matni, natijalarning axamiyati); 
• test-rejaning kerakli bandlari bajarilishi uchun xarakatlar ketma-ketligining 
ro‟yxati.