Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

SAYLOV  SЕNZLARI.  Saylov  sеnzlari  saylovchi  va  saylanuvchilarga 
qo’yiladigan  talablar.  Masalan,  “O’zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  saylovi 
to’g’risida”gi  Qonunning  1-moddasida  O’zbekiston  Respublikasi  Prezidenti 
lavozimiga saylovlarga nisbatan yosh va o’troqlik sеnzlari mustahkamlangan. 
Bu  sеnzlar  tegishli  qonunlarda  saylov  xuquqlarini  olish  yoki  amalga  oshirish 
uchun  o’rnatilgan  shartlar  bo’lib  ular  turli  davlatlarda  turlicha  bo’lishi  mumkin.  Bu 
sеnzlar  ichida  eng  ko’p  uchraydigani  yosh  va  fuqarolikka  tegishli  bo’lsa,  ba’zi 
davlatlarda  mulkiy  holati,  jinsi,  irqi,  tiliga  qarab  belgilanadigan,  demokratik 
prinsiplarga mutlaqo tug’ri kelmaydigan cheklovlar ham uchrab turadi.  
YOSH  SЕNZI.  Saylovlardagi  yosh  sеnzi  –  fuqarolarning  saylovda  ishtirok 
etishlari uchun muayyan, qonunda belgilangan yoshga еtishlari talab etilishidir. Yosh 
chegarasi  turli  mamlakatlarda  turlicha  belgilanishi  mumkin.  Braziliya  va  Eronda 
fuqarolar 16 yoshdan, Indoneziyada 17 yoshdan saylash huquqiga ega bo’lsa, ayrim 
mamlakatlarda  saylash  huquqini  olishga  bo’lgan  chegara  yosh  ancha  yuqori 
qo’yilgan.  Masalan,  Malayziya,  Marokash,  Boliviyada  fuqarolar  21  yoshga 
to’lganidan keyingina saylash huquqiga ega bo’lishadi. Fransiya va Rossiyada saylov 
kunigacha  18  yoshga  to’lgan  Rossiya  fuqarosi  saylash  huquqiga  ega  bo’ladi. 
Qirg’izistonda  ham  saylov  huquqiga  ega  bo’lish  uchun  fuqarolarnig  18  yoshga 
to’lgan  bo’lishi  kerakligi  1999-yil  29  aprelda  qabul  qilingan  “Qirg’iziston 
Respublikasining saylovlar to’g’risida”gi kodeksi bilan belgilab qo’yilgan.