Maktabgacha tarbiya yosh davri psixodiagnostikasi

Tajriba o‘tkazish uchun bir xilda bo‘yalgan plastmassa yoki yog‘och kubiklar kerak bo‘ladi.

• Tajriba o‘tkazish uchun bir xilda bo‘yalgan plastmassa yoki yog‘och kubiklar kerak bo‘ladi.
• Kubiklarning kattaligi 3x3 sm, shakli va rangi har xil figuralar chizilgan 10 ta rasm zarur.
• Sinaluvchi uchun ko‘rsatma:
• «Shunday figurani to‘rtta kubikdan yasab ko‘r».
• Rasmning birinchi namunasi ko'rsatiladi va sinaluvchi taklif etilgan figurani kubiklardan yasay boshlaydi.
• Kubiklarni rasmning ustiga qo‘yib, topshiriqni bajarish man etiladi.
• Vaqt hisobga olinadi.
• Topshiriqni bajarishning aniqligiga va uzoqligiga bog‘liq ravishda miqdoriy baho qo‘yiladi.

• Bog‘cha yoshidagi va boshlang‘ich sinfdagi bolalar topshiriqni bajarishganda ozroq yordam berish mumkin.
• Bola agar qiynalsa, 1-2 figurani yasab ko'rsatish kerak.
• Bunda eksperimentator faqatgina yasab ko‘rsatmasdan, qurish prinsipini ham tushintiradi.
• Figurani yasab bo‘lgach, eksperimentator kubiklarni buzib tashlaydi va sinaluvchiga mustaqil kubiklarni yasashni aytadi.
• Tadqiqot qarorida ko‘rsatilgan yordam va bajarilgan vaqt yozib qo'yiladi.

.

• «Mantiqsiz ta’svirlar» metodikasi Ushbu metodika yordamida bolaning atrofdagi borliq hamda ushbu moddiy dunyodagi bir qancha ob'ektlarning orasida o‘zaro bog‘lanishlar va munosabatlar haqida elementar obrazli tasavvurlari: hayvonlar bilan, ularning hayotiy ko‘rinishlari bilan, tabiat bilan baholanadi.
• Ushbu metodika yordamida bolaning mantiqiy mulohazasi va o‘z fikrini grammatik jihatdan to‘g‘ri ifodalay olishi aniqlanadi. Metodikani tashkil qilish jarayoni quyidagicha olib boriladi

2-rasmda tasvirlangan ko'rinishlar bolaga tavsiya qilinadi, unda hayvonlar bilan bog‘liq bir qancha «mantiqsiz» hodisalar mavjud.

Bolaga rasmni ko‘rsatish jarayonida, unga quyidagi ma'noda ko‘rsatma beriladi:

• Bolaga rasmni ko‘rsatish jarayonida, unga quyidagi ma'noda ko‘rsatma beriladi:
• «Diqqat bilan ushbu rasmdagi ta’svirlarni ko‘rib chiq hamda bizga shuni ayt-chi, rasmda hamma narsa o‘z joyida chizilganmi va ushbu ob'ektlar to‘g‘ri tasvirlanganmi?
• Agar sen qaysidir ob'ektni o‘z joyida tasvirlangan emas, deb hisoblasang, nima uchun shunday bo‘lishi kerakligini tushuntirib ber va sen bizga aslida qanday bo’lishi kerakligini aytib ber ? ».

• Ko‘rsatmaning ikkala qismi ham ketma-ketlik bilan bajariladi.
• Birinchi navbatda bola xatolarini aytib, rasmlarda ko‘rsatib beradi, so‘ngra haqiqatda qanday bo‘lishi lozimligini izohlaydi.
• Rasmlarni ko‘rish va topshiriqni bajarish vaqti chegaralangan, ya'ni uch daqiqa vaqt beriladi.
• Bu vaqt mobaynida bola iloji boricha mantiqsiz voqelikni ko‘proq topishi va haqiqatdan qanday bo‘lish kerakligini tushuntirib berishi kerak.

• Natijalarni baholash 10 ball - agar bola berilgan 3 daqiqa mobaynida rasmdagi hamma mantiqsiz tasvirlarni (jami 7 ta) aniqlab hamda qoniqarli tushuntirib bera olishga ulgursa va haqiqatdan qanday bo‘lishini sharhlab bera olsa, ushbu baho qo'yiladi; 8 - 9 ball - bola hamma mantiqsiz tasvirlarni aniqlab va belgilab chiqsa, ammo birdan uchtagacha ta’svirni haqiqatdan qanday bo‘lishini sharhlab bera olmasa qo‘yiladi; 6 - 7 ball - bola hamma mantiqsiz ta’svirlarni aniqlab va belgilab chiqsa, ammo 3 - 4 ta gacha ta’svirni haqiqatdan qanday bo‘lishini sharhlab bera olmasa qo'yiladi;