Marketing&Management Lector: Nodirjon Mamtaliyev

Mahsulot va xizmatlar tasnifi
Mahsulot va xizmatlar iste'molchilar turiga qarab ikkita katta sinfga bo'linadi: iste'mol mahsulotlari va sanoat mahsulotlari. Shuningdek, mahsulotlar tajriba, tashkilotlar, shaxslar, joylar va g'oyalar kabi boshqa bozor ob'ektlarini ham o'z ichiga oladi. Iste`mol mahsulotlari bu ohirgi iste`molchi tamonidan shaxsiy iste`mol uchun sotib olingan tovar va servis tushuniladi..

Bozor mulohazalari	Qulaylik	Xarid qilish	Ixtisoslik	O`ylanmagan
Mijoz sotib-olish xatti-harakatlari	Tez -tez sotib olish, kam rejalashtirish, oz taqqoslash yoki xarid qilish, xaridorlarning kam ishtiroki.	Kamroq tez -tez sotib olish, ko'p rejalashtirish va xarid qilish, tovarlarni narx, sifat va uslub bo'yicha taqqoslash.	Kuchli brend afzalligi va sodiqligi, maxsus xarid qilish, prandalarni ozgina taqqoslash, past narx sezuvchanligi.	mahsulot haqida kam ma'lumot yoki bilim (yoki, agar bilsa, oz yoki hatto salbiy qiziqish)
Narx	Past narx	Yuqoriroq narx	Yuqori narx	Har xil
Tarqatish	Keng tarqalgan tarqatish, qulay joylar,	Kamroq savdo nuqtalarida tanlangan tarqatish	Bozor maydoniga faqat bitta yoki bir nechta savdo nuqtalarida eksklyuziv tarqatish.	Har xil
Rag`batlantirish	Ishlab chiqaruvchi tamonidan ommaviy reklama	Ham ishlab chiqaruvchi ham sotuvchi tamonidan reklama va shaxsiy sotish	Ishlab chiqaruvchi va sotuvchilar tomonidan yanada aniq maqsadli reklama.	Ishlab chiqaruvchi va sotuvchilar tomonidan agressiv reklama va shaxsiy sotish
Misollar	Tish pastasi, jurnallar yoki kir yuvish vositalari	Asosiy jihozlar, televizorlar, mebel va kiyim	hashamatli tovarlar, masalan, Rolex soatlari yoki nozik billur.	Hayot sugurtasi va qizil xoch qon topshirish