Masafalari raajmuidan bahs etadi


TOPONIMIKAGA OID BA'ZI BIR LINGVISTIK



Download 4,7 Mb.
bet5/145
Sana14.06.2022
Hajmi4,7 Mb.
#667039
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   145
Bog'liq
Топонимика

TOPONIMIKAGA OID BA'ZI BIR LINGVISTIK ATAMALAR
Antroponim (yunoncha antropo — odam, onoma — nom) — kishi ismi, laqabi, familiyasi.
Antroponimika — kishi ism-familiyalarini o’rganadigan fan.
Affiks (lotincha afflkus — yopishgan) - nutqda mustaqil ishlatil-rnaydigan va o’zakka qo’shilib, uni o’zgartiradigan formant, suffiks (orqa qo’shimcha), preilks — (old qo’shimcha).
Gidronim (yunoncha gidro — suv, onoma — nom) — suv obyek-tlarining, masalan, kanal, ariq, anhor, daryo, soy, jilg’a, irmoq, buloq, quduq, dengiz, ko'1, qo’ltiq va bo’g’oz, sharsharalarning nomi.
Diminutiv — kichraytirilgan shakldan toponim yasalishi. o’zbekistonda -cha va -ak, ba'zan -ik affikslari diminutiv shakldagi toponimlar yasaydi. Bunday toponimlar otlardan (Hisorak, Xum-donak, Ro’dak), sifatlardan (Ko’kcha, Oqcha, Qoracha, Saricha), etnonimlardan (Do’rmoncha, Naymancha) yasalishi mumkin, ba'zi hollarda esa biron toponimga taqlid qilib nom qo’yilganda ham dimi-nutiv shakldagi toponimlar yasaladi. Chunonchi Buxorcha, Samar-qandak, Bog’dodik, Registonak va hokazo.
Kalka (fransuzcha kalqua — kopiya) biron so’zning aynan tarjima qilib berilishi.
Komponent (lotincha komponent — qism) — so’zning tarkibiy qismi.
Makrotoponimiya (grekcha makro — katta, topos — joy, onoma
- nom) - yirik obyektlar, yirik tabiiy geografik obyektlarning nom-
lari; qarang: Mikrotoponimiya.
Metateza (yunoncha metatesis — joy almashtirish) — so’zdagi tovushlarning o’rin almashishi (Beshog’och — Bechog’osh, Sayram
— Saryom).
Metafora (yunoncha - «ko'chirish») so’zning ko’chma, majoziy ma'noda ishlatilishi (Tuyatosh - katta qoya, Mingbuloq - ko’p buloq).
Metonimiya (yunoncha - qayta nom qo’yish) - toponimiyada joy nomining qo’shni obyekt nomiga o’tishi. Masalan, daryo no-mining shahar nomiga aylanishi (Zarafshon daryosi - Zarafshon shahri, Chirchiq daryosi — Chirchiq shahri), daryo nomining tog’ nomiga aylanishi (Ko’ksuv daryosi — Ko’ksuv tizmasi, Vaxsh daryosi — Vaxsh tizmasi). o’zbekistonda metoriimiya hodisasi juda keng tar-qalgan.

Download 4,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   145




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish