Mavzu : Yo’lovchi tashish hajmi va dinamikasi tahlili

 
 
 
101,2
100,44
99,96

Yo‘lovchi aylanma, shu jumladan yo‘nalish turlari bo‘yicha: -shaharlararo - mahalliy - to‘g‘ri

4906,0   1680,0 531,5 2695

5399,0   1668,6 521,3 3209,1

5734,0   1533,1 517,2 3683,7

+335,0   -135,5 -4,1 +474,6

106,2   91,9 99,2 114,8

116,9   91,3 97,3 136,7

Yo‘lovchi aylanmasini tahlil qilishda jo‘natilgan va tashilgan yo‘lovchilar soni bo‘yicha rejani bajarilishidan tashqari, yo‘lovchi aylanma o‘zgarishiga yo‘nalish turlari bo‘yicha tarkib o‘zgarishi va o‘rtacha tashish masofasining ta’sirini aniqlash zarur. Keltirilgan ko‘rsatkichlarning o‘zaro bog‘lanishi 9-chizmada ko‘rsatilgan.
Аl
Аl
Аl
Li
Аl
Аl
Аl
9- chizma.Yo‘lovchilar tashishning analitik bog‘lanishi quyidagicha
bu yerda γ – yo‘nalishlar turlari bo‘yicha tashish salmog‘ini tavsiflovchi koeffitsiyent.
Shaharlararo va to‘g‘ri yo‘nalishlarda yo‘lovchi tashishlar o‘rtacha tashish masofasidan tashqari sifat jihatdan bir-biridan farqlanadi. Shaharlararo yo‘nalishda yo‘lovchilar sayohatlari asosan ish joyiga borib-kelish tashishlaridan iborat bo‘lib, to‘g‘ri yo‘nalishda esa – bir martalik tashishlardir. Bundan tashqari yo‘lovchi tashishlar vaqt va yo‘nalish bo‘yicha bir-biridan katta farq qiladi. Shuning uchun maksimal yo’lovchilar tashishni ta’minlash uchun katta hajmdagi noishlab chiqarish xarajatlar sarflanadi.

Yo‘nalish turi	Yo‘lovchi aylanmasi, mln yo‘lovchi-km			Yo‘lovchi aylanmani o‘zgarishi, mln yo‘lovchi-km
	Reja	Tashish hajmi bo‘yicha qayta hisoblangan reja	hisobot
				jami	Shu jumladan
					Yo‘lovchilar tashish sonining hajmi o‘zgarishi hisobiga	Tashishning o‘rtacha masofasi o‘zgarishi hisobiga
Shaharlararo	1668,6	1515,1	1533,1 3683,7	-135,5	-153,5	+18,0
Mahalliy	521,3	516,6	517,2	-4,1	-4,7	+0,6
Marshtutli	3209,1	3684,0		+474,6	+478,9	-0,3
Jami	5399,0	5715,7	5734,0	+335	+316,7	+18,3

Yo‘lovchi aylanmasining +335 mln. Yo‘lovchi-km ga o‘sishi tashilgan yo‘lovchilar soni ko‘payishi hisobiga +316,7 mln. Yo‘lovchi-km ga va o‘rtacha masofasining ko‘payishi hisobiga +18,3 mln.yo‘lovchi-km o‘sgan.
Tashilgan yo‘lovchilar soni asosan to‘g‘ri yo‘nalishida tashishlarning oshishiga va shu bilan birga shaharlararo va mahalliy yo‘nalishida yo‘lovchilar soni kamayishi hisobiga o‘sdi.
Respublikamizning geografik o’rni, tabiiy-iqlimiy sharoiti, uni dunyoning boshqa mamlakatlari bilan bog’lovchi daryo va dengiz yo’llarining yo’qligi, shuningdek boshqa ob’ektiv va sub’ektiv sharoitlar sababli mamlakatimiz transport tarmog’ida avtotransport o’ziga xos o’rin egallaydi. Chunonchi, respublikamizda tashilayotgan yuk hajmining 85 foizi, yo’lovchi tashish hajmining 96 foizi aynan avtotransportga to’g’ri keladi. Bu, o’z navbatida, avtotransport xizmatlarini ko’rsatuvchi korxonalarni xalq xo’jaligida katta ahamiyat kasb etadi.