Mavzu: 12-§. Hayotning organizm darajasi va uning o‘ziga xos jihatlari

Uy vazifasi

O’simlik rasmi	O’simlik nomi	O’ziga xos belgisi
	Yo‘sin	Chim hosil qiladi. Ildizsiz.Tup roqqa rizoidlar yordamida birikadi.Sporalari orqali ko’payadi
	Qirqquloq	Patsimon uzun poyada barglar joylashgan, sorus hosil qiladi.Ko‘p yillik ildizpoyali o’simlik. Tabobatda gijjaga qarshi kurashda foydalaniladi.
	Qirqbo‘-g‘im	Poya va barglari ko‘p bo‘g‘imlarga bo’lingan.Dala qirqbo‘g‘imi ikki xil poya hosil qiladi.Poya va bargidan tayyorlangan damlama siydik haydovchi vosita sifatida qo‘llaniladi.

Abu Ali Ibn Sino

• Yalpiz

Isiriq

Shirimniya

Aloe

Zaharli o‘simliklar (kanakunjut)

Kanakunjut moyi

Bangidevona

Mingdevona

Mingdevona turlari

Zaharli ayiqtovon

Dorivor o’simliklar

O’simliklarning dorivorlik xususiyati

T/r	O‘simlik nomi	Ahamiyati
1	Yalpiz	Balg’amni ko’chiradi,nafas yo‘li jigar xastaliklarini davolashda,tish og‘rig‘i va milk yallig’lanishini davolashda
2	Na’matak	Immunitetni oshiradi. Tarkibidagi C vitamini qonni suyultiradi,arterial bosimni tushiradi,organizmdan mikrob larni chiqarib yuborishga yordam beradi
3	Isiriq	Poya va urug’idan asabni tinchlantiruvchi vosita sifatida foydalanish mumkin. Quritilgan isiriq kuydirib,biroz hidlansa, bosh og‘rig‘rig‘i yo‘qoladi.Urug’ining qaynatmasi nafas qisishida davo.O’simlik qaynatmasiga yuz yuvilsa,katarakta tuzalishiga yordam beradi.

T/r	O‘simlik nomi	Ahamiyati
1	Shirinmiya	Ildizpoyasidan tayyorlangan damlama quruq yo‘tal, tomoq og‘rig‘iga davo sifatida ishlatiladi.Balg’am ko’chiruvchi xususiyati ham bor. Ayniqsa, yosh bolalar shamollaganda ko‘proq tavsiya etiladi.
2	Aloe	Aloy barglari qirg’ichda qirib, asal bilan qo’shib istemol qilinsa, shamollash, oshqozon –ichak kasalliklarini davolashda foyda beradi.

Test sinovi

T /r	Savollar	Javob
1	Quyidagi o’simliklar orasidan qaysi birida zaharli modda borligini aniqlang	Shirinmiya
2	Qaysi dorivor o‘simlik sirop ko‘rinishida sotuvga chiqariladi. Ayniqsa, yosh bolalar shamollaganda ko’proq tavsiya etiladi	Kanakunjut
3	Qaysi o’simlikdan ajraladigan suyuqlik, ko’zga tushsa,odamning vaqtinchalik ko’rish qobiliyatining pasayishiga olib keladi.	Yalpiz
4	Tarkibida mentol uchraydigan o‘simlik nimini aniqlang	Zaharli ayiqtovon

Uyga vazifa

• 58,59-betdagi savollarga javob berish, jadvalni to’ldirish. Piyoz, qovoq ,achiq bodom kabi o’simliklarning foydali xususiyatlarini izohlash.