Mavzu: abonent kirish tarmoqlarini qurishda qo`llaniladigan texnologiyalar tahlili munadarija kirish I bob. Simli va simsiz abonent kirish tarmoqlari haqida

2.4.§ WiMAX tarmog‘ining arxitekturasi. WiMAX tarmog‘ining qurilish tamoyillari. WiMAX texnologiyasining xizmat tarmoqlari
Keng polosali kirish tarmoqlarining rivojlanishida simsiz tarmoq texnologiyalari alohida o‘rin tutadi. Hozirgi kunda telekommunikatsiya xizmatlari foydalanuvchilari nafaqat uyda, balki ish joylarida, ko‘chada, restoran va kafelarda o‘zlariga qulay aloqa vositalari orqali simsiz tarmoqlarga ulanishlari mumkin. Oxirgi yillarda Wi-Fi va Wi-MAX tarmoqlarining keng tashkil etilishi yuqori tezliklarda Internetga, axborot manbalariga kirish, tarmoq orqali tez va oson ma’lumot almashish imkonini yaratdi. Bu texnologiyalar keng polosali tarmoqlar tashkil etishning eng qulay usuli hisoblanib, ko‘plab foydalanuvchilarga bir vaqtda telekommunikatsiya xizmatlarini ta’minlaydi.
Bugungi kunda Wi-Fi (Wireless Fidelity) va Wi-MAX texnolo- giyalari asosida kirish tarmoqlarini qurishga va kengaytirishga respublikamizda ham e’tibor berilmoqda. Ta’lim muassasalari, aholi madaniy dam olish maskanlarida bunday texnologiyalar asosiy Internet xizmatlarini taqdim etish yo‘lga qo‘yilmoqda. Ushbu texnologiyalarning imkoniyatlarini ko‘rib chiqamiz.
Wi-Fi texnologiyasi. 802.11 standartini qo‘llovchi simsiz lokal tarmoq qurilmalar ishlab chiqaruvchilarining qurilmalarini birgalikda ishlashini ta’minlash maqsadida Wi-Fi texnologiyasi ishlab chiqilgan. Wi-Fi texnologiyasi hozirgi kunda uy, ofis va tashkilotlar tarmoqlari sifatida keng tarqalgan.
Wi-Fi texnologiyasi tarmoqqa ulanish nuqtalari yoki marshrutizatorlari orqali bino ichida 50-100 m va ochiq joylarda 150 m radiusgacha bo‘lgan masofalarda lokal tarmoqqa ulanish imkonini beradi. Dastlab ma’lumot uzatish tezligi 54 Mbit/s bo‘lgan, bugungi kunda o‘rtacha 100 Mbit/s atrofida ma’lumot uzatishni ta’minlaydi.
Wi-Fi tarmoqlarini qurish lokal tarmoqlar tashkil etishning eng arzon va oson varianti bo‘lib, uy va ofis tarmoqlarida kabel o‘tkazish xarajatlarini kamaytiradi. Shuningdek, kabel joylashtirish

2.11-rasm. Wi-Fi tarmog‘i tuzilishi.
imkoni bo‘lmagan joylarda, turli dam olish va istirohat maskanlarida ham Wi-Fi tarmoqlari orqali aloqa tashkil etish mumkin. Noutbuk, PDA bilan bir qatorda ko‘pchilik uyali aloqa vositalari ham Wi-Fi gaulanishni ta’minlaydi. Shuningdek, Wi­Fi tarmoqlarida rouming xizmati mavjud bo‘lib, bitta ulanish nuqtasidan ikkinchisiga o‘tganda tarmoqda ma’lumot uzatish ta’minlanadi. Shu sababli Wi-Fi hozirgi kunda dunyoda keng ommalashib borayotgan tarmoqlardan biri hisoblanadi.