Mavzu: B. Karimovning "Ruhiyat alifbosi" asarida adabiyotshunoslik muammolarining yoritilishi

Oradan besh yil oʻtib, olim yana “Mehrobdan chayon” romaniga murojaat etadi. “Taqdirlar talqini” deya nomlangan bu maqola “Romanning mashaqqatli yoʻli” negizida yozilgan; boyitilgan, muhimi, asarga “yangi rakursdan boqish, yangilangan konsepsiyadan yondashish” (A. Rasulov taʼbiri) jarayonida yuqorida keltirilgan bir qator jumlalar tahrir qilingan. Maqolada olim goh Otabek bilan Anvar salohiyatiga, goh Anvar bilan Raʼno hamda Nasim doʻstligiga, ruhiy yaqinligiga, baʼzan Solih maxdum va uning maktabidan chiqqan oʻzbek adabiyotidagi xasislarga, ziyolilar obrazining qiyosi va baʼzan “onhazratning otgan oʻqlari” boʻlmish Gulshanning “jonli odam, tirik inson” ekanligiga diqqatini qaratar ekan, imkoni boricha yangicha tafakkur mezonlari asosida ish koʻradi. Adabiyotning chinakam insonshunoslik ekanligini taʼkidlab boradi.

Ayni bir asarni yosh eʼtibori ila kattagina farqqa ega boʻlgan ikki olim, adabiyotshunos ikki yoʻsinda talqin qilishi mumkin.

U.Normatov “Oʻtkan kunlar”ning yangicha talqinida sotsial muhitni yangicha kuzatsa, yosh adabiyotshunos Murtazo Qarshiboy roman negizida “Bir ishq, ham chin bir ishq”ni koʻradi. “Ishq – adabiy ehtiyoj, abadiy mavzu”ligini taʼkidlagan M.Qarshiboy “Oʻtkan kunlar”da ishqiy iztiroblar naqadar teran tasvir etilganini dalillarga asoslanib bir-bir tushuntiradi. Roman ichidan yashil ip boʻlib oʻtadigan asosiy syujet voqeasi Otabek va Kumushning ishqi. Kompozitsiya ham shu asosga qurilgan.

E'tiboringiz uchun rahmat!