Mavzu: dehqonchilik

Paxtachilik

• Paxtachilik yuksala borgani sari iqtisodiyotning turli tarmoqlari bilan uning ishlab chiqarish aloqasi kengayib, paxtachilik majmuasi vujudga keldi. Paxta yalpi hosilini ko'paytirish uchun, birinchidan, hosildorlikni oshirish zarur. Hosildorlikni oshirishda paxta navlari hamda almashlab ekishni to'g'ri yo'lga qo'yish muhim ahamiyat kasb etadi. Olimlar g'o'zaning ertapishar hamda vilt kasaliga chidamli navlarini yaratdi. Natijada vegetatsiya muddati qisqaroq bo'lgan shimoliy mintaqalarda ham paxta yetishtirilmoqda. Mutaxassislar chigitni plyonka ostiga ekish usulini o'ylab topishdi.

Paxtachilik

• Andijon viloyatida amalga oshirilgan bu tajriba o'zini oqladi va paxta boshqa viloyatlardagidan bir necha kun erta yetildi. Endilikda bu usul boshqa viloyatlarda ham qo'llanilmoqda. Paxta beda, makkajo'xori va sholi bilan almashlab ekilsa, tuproq tarkibi yaxshilanadi, uning sho'ri kamayadi, paxta kasallikka chalinmaydi. . Beda, makkajo'xori ekilishi tufayli chorva mollari uchun oziqa ham olinadi. Respublika iqtisodiyotining 70% dan ko'proq tarmog'i texnologik jihatdan paxtachilik bilan bog'liq.

Donli ekinlar

• . Ayni vaqtda donli ekinlar ekishni rivojlantirishga ham katta e'tibor berilmoqda. Mustaqillikka qadar jami ekin maydonining 20 foiziga yaqin qismida donli ekinlar ekilgan bo'lsa, endilikda donli ekinlar maydonlari hissasi 47 foizdan oshdi, natijada mamlakatimiz don mustaqilligini ham qo'lga kiritdi. Donning asosiy qismini bug'doy, arpa, sholi, makkajo'xori va oq jo'xori tashkil qiladi. Bug'doy va arpa ko'proq bahorikor yerlarga ekiladi. Qishning yumshoq va nam kelishi hamda bahorgi yog'ingarchilik kuzgi g'alla uchun qulay sharoit yaratadi. Bug'doy bilan arpaning kuzgisi lalmi bug'doy va arpaga qaraganda serhosil bo'ladi (50-rasm).

Donli ekinlar

• Donli ekinlar yetishtirishda sholikorlik ham kattagina o'rin tutadi. Sholi vegetatsiya davri uzoq, serquyosh, suvga mo'l yerlarda yaxshi o'sadi. U hosildorlik jihatidan faqat makkajo'xoridan keyin turadi. Sholi Xorazm, Qoraqalpog'iston Respublikasi va Toshkent viloyatida, Zarafshon va Farg'ona vodiylarida ko'p ekiladi. Amudaryo quyi oqimi sohillaridagi unumdor qo'riq yerlarni ishga so- lish va ularni sug'orish uchun suv boyligidan foydalanish ko'plab sholi yetishtirish imkonini bermoqda. Endilikda yetishtirilgan guruchni chetga eksport qilish imkoniyati tug'ildi. O'zbekistonda ko'p yillik taran (teri oshlashda ishlatiladigan xomashyo), kanop, zig'ir, kunjut, maxsar, tamaki ham o'stirilmoqda