Mavzu: ii-sinf ona tili darslaridagi bayon mavzulari ustida ishlash. Reja. 2-sinf ona tili dasturiga bayon yozishga qo’yilgan talablar. Tayyorgarlik bosqichi

Rasmli reja rejaning eng oddiy shakli hisoblanadi. Buning uchun bolalar avval kitobda berilgan rasmlardan matn qismiga mosini tanlashga va uni nomlash (sarlavha qo‘yish)ga o‘rgatiladi. 0 ‘qituvchi to‘plamdagi matnlardan foydalanib bayon yozdirishda hikoyaning mazmunini keng ochib beruvchi mazmunli rasmlardan foydalanishi mumkin. Ammo ikkinchi sinfda tasvirli rasmlarni ishlatish mumkin emas. Tabiat manzarasi tasvirlangan rasmlar o‘quvchilarni bayon matnidan chalg‘itadi, imlo xatolar ustida o‘ylash hamda til qoidalariga (adabiy til me’yorlariga) rioya qilishdagi diqqatini bo‘shashtiradi. Shuning uchun, to‘plamda shunday dars namunalari berilganki, bayon o‘tkazishda ko’rsatilgan rasmlar aniq ta’limiy xaraktcrga ega. Matn qismlarining mazmunan o’zaro bog’lanishi va qismlarning ketma-ket joylashtirilishi o’quvchilarning mustaqilligini oshiradi. Shunday hollarda matn yozuv taxtasida bo’laklarga (qismlarga) bo’lingan holda beriladi: uch-to’rt qism ketma-ketligi buzilgan holda (tartibsiz) yozuv taxtasiga yoziladi..

Darsning borishi: I. Rasm bilan ishlash. 0 ‘qituvchi o‘quvchilarga bayon yozishda yozuv taxtasiga yozilgan parchalar asosida hikoya tuzishlari lozimligini aytadi. Hikoya tuzishda rasmlardan foydalanishni uqtiradi. 0 ‘qituvchi navbat bilan rasmlarni ko‘rinadigan joyga iladi. (Shu o‘rinda 2-sinf uchun «0‘zbek tili» darsligidan foydalanish ham mumkin.) Bolalar rasmni kuzatadilar va uning mazmuniga qarab savollarga javob beradilar

II. Parchalardan tuzilgan hikoyani (yozuv taxtasiga yozilgan- larni) tahlil qilish. Hikoyaning qismlari tartibi buzilgan holda yozuv taxtasiga raqam- siz yozilgan boiadi. Bolalar har bir qismni ovoz chiqarib o‘qiydilar. Shundan so‘ng, qismlarning qaysi rasmga oid ekanligini o‘ylashga vaqt beriladi. Endi o‘qituvchi o‘quvchilarning rasm qaysi qismga tegishli ekanligi, qismlarni qanday joylashtirsa mazmunli hikoya hosil bolishligi haqidagi fikrlarini eshitadi. Shundan keyin bir o‘quvchi yozuv taxtasiga rasmlar tartibiga moslab, qismlarga raqam qo‘yadi. Raqamlar yozuv taxtasidagi matnning kctma-ketligini buzmagan holda o‘qishga yordam beradi. O’quvchilar hosil bo’lgan hikoyani avval ichda, so‘ng ifodali ravishda ovoz chiqarib o‘qiydilar.0 ‘qituvchi o‘quvchilarning hikoya haqidagi tushunchalarini savollar orqali tekshiradi: