Mavzu: ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishni dasturlash, prognozlashtirish va rejalashtirish

To’rtinchi bosqich
da Iqtisodiyot vazirligi tomonidan tayyorlangan prognoz reja Vazirlar 
Mahkamasiga ko’rib chiqish uchun yuboriladi va alohida parametrlarni ko’rib chiqish bo’yicha 
Prezident hamda Oliy Majlisga ham yuboriladi. Ushbu bosqichda zarurat bo’lsa, prognoz rejaga 
o’zgartirish kiritiladi .

---

Innovatsion loyihalarni baholash
Innovatsion loyihani baholashda ikki xil yondashuvdan foydalanish 
mumkin:
●
1. Sifat bo’yicha yondashuvi. Ushbu yondashuv loyihaning qo’yilgan 
maqsadlarga mosligini baholashga yo’naltirilgan. Korxonaning eng 
muhim maqsadlarini bajarishga yo’naltirilgan innovatsiyalar tanlab 
olinib, ular korxonaning uzoq muddatli rivojlanish strategiyasiga 
kiritiladi. Ushbu usul ko’proq rahbarning kelajakda bozordagi 
o’zgarishlarni prognoz qilish qobiliyatiga va ushbu o’zgarishlarga 
javoban yangi yechimlarni topishga asoslanadi.

---

Innovatsion loyihalarni baholash
●
2. Miqdoriy yondashuv. Ushbu yondashuv
korxonaning 
daromadliligiga 
asosanadi. 
Innovatsion 
loyihani 
amalga 
oshirishdan 
daromadi 
summasi 
ilmiy 
adabiyotlarda 
daromadlilikning absolut bahosi deyiladi

---

Innovatsion loyihalarni baholash
●
Sof joriy qiymat usuli:
●
●
●
NPV-Loyihaning sof joriy qiymati;
Rn- n-yilda daromadlar hajmi, so’m
Sn- n-yilda xarajatlar hajmi, so’m
r- koeffitsient diskont normasi
Agar daromadlilik indeksi 1 dan yuqori bo’lsa, demak loyiha samarali hisoblanadi

---

Sof joriy qiymat usuli bo’yicha misol
Gilam ishlab chiqarish korxonasiga yangi uskuna 
kelgan. Ushbu uskunaning umumiy qiymati 6 mln 
so’mga teng. Foydali ish muddati-5 yil. Ushbu 
loyiha kelajakdagi daromadliligi darajasi (diskont 
koeffitsienti) yiliga 10% baholanmoqda. Loyiha 
samaralimi?

---

Hisoblash tartibi
Yillar
Daromad, so’m
Diskontlangan 
ko’paytuvchi 
1/(1+r)^n
Joriy qiymat PV
1
2009768 
0,909 
1826879
2
1985900
0,826 
1640353
3
1952988
0,751 
1466694
4
1930752 
0,683 
1318704
5
1926060 
0,621
1196083
Jami
7448713

---

Hisoblash tartibi
NPV-sof joriy qiymatni hisoblash uchun loyihaning 
joriy qiymatining jamisidan umumiy qiymatini 
ayiramiz (10% diskont koeffitsientida)
NPV= 7 448 413 -6 000 000= 1 448 413
Rentabelligi=7448413/6000000=1,24
Ya’ni loyiha samarali hisoblanadi.

---

Topshiriq
●
Prognoz qilish usullariga misol keltiring.
●
Yuqoridagi misolda daromadlar o’zgarmagan 
holda diskont koeffitsienti 8%, 9% va 7% 
hamda loyiha umumiy boshlang’ich qiymati 8 
mln 
so’m 
bo’lgan 
holda 
loyihaning 
samaradorligini baholang.

---

Document Outline

• Страница 1
• Страница 2
• Страница 3
• Страница 4
• Страница 5
• Страница 6
• Страница 7
• Страница 8
• Страница 9
• Страница 10
• Страница 11
• Страница 12
• Страница 13
• Страница 14
• Страница 15
• Страница 16
• Страница 17