Bog'liq IJTIMOIY PEDAGOGNING REABILITATSION XIZMATINI AMALGA OSHIRISHNING DOLZARBLIGI
II BOB.IJTIMOIY PEDAGOGNING REABILITATSION XIZMATI MODELI VA MEXANIZMI 2.1.Bolalar va o‘smirlarga yordam ko‘rsatish majmuasining umumiy konsepsiyasi,strukturasiva tuzilish tamoyillari. Maxsus statistika va sotsiologik tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, ko‘plab mamlakatlarda bolalar va o‘smirlar nochor axvolda yashamokdalar. Bu nochorlik ularning :
-psixologik va fiziologik rivojlanishining susayishida;
-haq —huquqlarining buzilishida;
-ularga nisbatan kuch ishlatilishda;
-alohida pedagogik faoliyat talab etiladigan hamda ijtimoiy kelib chiqishi past oila farzandlarining maktablardan
-siqib chikarilishida;
-ishga joylashtirishda umumdavlat tizimining ish olib bormasligida;
-defekti bor, aqliy yoki jismonan zaif yoshlarni ish bilan
ta’minlash muammolarining nazardan chetda qolganligida namoyon
bo‘lmoqda.
Bu masalalar balog‘atga yetmagan bolalar orasidagi jinoyatchilik sonining ortib borishiga sabab bo‘lmokda. Shuning uchun ham:
1.Bolalar va yoshlarning ijtimoiy hayotini sog‘lomlashtirishga.
2.Ularning ichki ma’naviy dunyosini sog‘lomlashtirishga doir chora-tadbirlar kerak bo‘ladi.Buning uchun:bolalar va o‘smirlar rivojlanishining buzilish sabablarini aniqlash,ularni hal etish usul va vositalarini
aniqlash normal shaxsni rivojlantirishta qaratilgan tarbiya jarayonini adekvat tahlil etish.
Voyaga yetmagan yoshlarning psixologik krizisini bartaraf etish faqatgina jamiyatni (iktisodiy, ma’naviy va siyosiy) sog‘lomlashtirish va umuminsoniy kadriyatlar asosida shaxsni rivojlantirishni ta’minlaydigan tarbiya tizimini yaratish asosida amalga oshiriladi. Bunda eng asosiy vazifalardan biri bolalar va o‘smirlarga yordam ko‘rsa-gash tizimini tubdan islox qilishdir. Bu tizim bolalar va o‘smirlarning ma’naviy — axloqiy sog‘ligini, konstitutsion haq —huquqlarini himoya qilishga qaratiladi. Bulardan biri bolalar huquqini himoya qilish haqidagi Konvensiyadir. Bolalar va o‘smirlarga yordam ko‘rsatish xizmati strukturasi va tuzilish tamoyillari yordam ko‘rsatishning reabilitatsion xizmati bolalar va o‘smirlarga ijtimoiy — huquqiy, psixologik, tibbiy va pedagogik jihatdan qo‘lllab quvvatlashni ta’minlashga qaratilgandir. Bu xizmat ularning:
-Turmush sharoiti va tarbiyasini jadallashtirishga ko‘mak
berish orqali;
-shaxsiy mol-mulkka egalik huquqlarini himoya qilish
orqali;
-voyaga yetmagan yoki ekstremal (masalan haloqatga uchragan)
xolatlarga tushgan, sharoiti og‘ir oila farzandlariga turli xil
yordam berish orqali;
-qaltis guruhdagi oilalar va voyaga yetmaganlarga yordam
berish orqali;
-kashandachilikka ruju qo‘ygan oilalarning, ekstremal
holatlarning qurbon bo‘lgan yoki ota — onasiz qolgan voyaga yetmagan
bolalarga turli xil yordam berish orqali amalga oshiriladi.
-Ijtimoiy, huquqiy, psixologik, tibbiy va pedagogik yordam quyidagi tamoyillarga asoslanadi:
-qonunga muvofiklik;
-insonparvarlik;
-adolatparvarlik;
-demokratiya;
-tashkilotchilik va nazorat;
-differensial va individual yondoshish;
-o‘z vaqtida yordam berish;
-yordamning yetarli va kompleksli bo‘lishi;
-ilmiy asoslanganlik va xizmat ko‘rsatishda xududni hisobga olish.
-xududiy tamoyildan kelib chiqqan xolda xizmat ko‘rsatish ma’lum davlat organlari tomonidan amalga oshiriladi.
-xizmat tajribalarini umumlashtirish,
-ilmiy metodik tavsiyalar berish,
-xizmat ko‘rsatish xodimlarining malakasini oshirish uchun shahar, viloyat, tuman va Respublika ilmiy metodik markazlarini tashqil etiladi.
Ularning eng asosiysi tuman ijtimoiy xizmat ko‘rsatish tashkilotidir. Bolalar va o‘smirlarga yordam ko‘rsatishning tuman xizmat bo‘limlari quyidagi strukturadan tashkil topgan:
Psixologo — tibbiy, pedagogik yordam ko‘rsatish.Kasb tanlash buyicha maslaxat berish bo‘limi.
3. Tashkiliy axborot bo‘limi.
4. Metodik ishlar bo‘limi.
Oilaviy hayotning uyg‘unligini ta’minlash va jinsiy
tarbiya bo‘limi.O‘qituvchi va tarbiyachilar bilan maslahat berish ishlarini
olib borish bo‘limi