Mavzu: Ishlab chiqarish asoslari mashg`ulotlarini o`tkazish metodikasi Mehnat ta’limi jarayonida o`quvchilarga ishlab chiqarish to`g`risida quyidagi tushunchalar beriladi

Ish o`rni va unga qanday talablar.

Ish o`rni – ishchining mehnat ta’sirlari hududi bo`lib turli jihozlar, asbob-uskunalar, materiallar va boshqa qulayliklar bilan jihozlanadi. U ish o`rnida turli texnologik jarayonlarni bajaradi, ishlab chiqarish jarayonida ishtirok etadi.

Mehnat me’yorlari, uning yosh ishchilarga belgilanishi.

Mehnat meyorlari yosh ishchilarga vaqtbay, ishbay va umumiy holda belgilanadi va o`g`il bolalar (erkaklarga), qiz bolalarga (ayollarga) etibor qilinadi.

O`quv ishlari hafta, oyda, chorakda yarim yilda va 1 yilda maxsus jadvallar asosida tashkil etiladi va yo`l yo`riqlar tarzida olib boriladi.

Yo`l yo`riqlar mehnat jarayonida ishlab chiqarishning texnologik operasiyalarini qanday bajarish lozimligini tavsiflovchi asosiy hujjat bo`lib, joriy (ish davomida), dastlabki (ish boshi) va yakuniy (ish yakunida) kabi turlarga bo`linadi. Yozma, og`zaki, doimiy (uzviy) vaqtinchalik, xaritalar, marshrut (operasiya xaritalar) ishchining doimiy mehnat jarayonini tartibga solib turuvchi hujjatlar hisoblanadi.

Ishlab chiqarishda alohida o`rnak ko`rsatgan ishchi-xodimlar alohida taqdirlab boriladi. Taqdirlashlar hozirgi davrda quyidagicha amalga oshiriladi:

• 
  Og`zaki rahmatnoma, minnatdorchilik bildirishlar;
  
• 
  Yozma, mehnat daftarchasiga yozish sharti bilan rahmatnomalar elon qilish;
  
• 
  Faxriy yorliqlar tashakkurnomalar aytish;
  
• 
  Qimmatbaho sovg`alar buyumlar taqdim etish;
  
• 
  Pul mukofatlari (20%, 40%, 1-oylik maosh) bilan taqdirlash;
  
• 
  Uy-joy, xonadonlariga biror jihoz, yordam ko`rsatish, qurilish materiallari buyumlari, qurilmalar avtomashinalar taqdim etish (navbatsiz sotish);
  
• 
  Davlatning orden medallariga faxriy unvonlariga tavsiya etish;
  
• 
  «O`zbekiston Qahramoni» unvoniga tavsiya etish.