Mavzu: Maktabgacha ta’lim tashkilotlarining tarbiyachi va ularning faoliyati Reja: I kirish II asosiy qism I bob. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida tarbiyachi faoliyatidagi umumiy jihatlar

Shaxsiy kompetentlik – izchil ravishda kasbiy o‘sishga erishish, malaka darajasini oshirib borish, kasbiy faoliyatda o‘z ichki imkoniyatlarini namoyon qilish.
Texnologik kompetentlik – kasbiy-pedagogik BKMni boyitadigan ilg‘or texnologiyalarni o‘zlashtirish, zamonaviy vosita, texnika va texnologiyalardan foydalana olish.
Ektremal kompetentlik – favqulotda vaziyatlar (tabiiy ofatlar, texnologik jarayon ishdan chiqqan)da, pedagogik nizolar yuzaga kelganda oqilona qaror qabul qilish, to‘g‘ri harakatlanish malakasiga egalik.
Kasbiy-pedagogik kompetentlikka ega bo‘lishda o‘z ustida ishlash, o‘zo‘zini rivojlantirish muhim ahamiyatga ega. O‘z-o‘zini rivojlantirish vazifalari o‘zini o‘zi tahlil qilish va o‘zini o‘zi baholash orqali aniqlanadi. O‘z ustida ishlash – pedagogning izchil ravishda o‘zining kasbiy BKM va shaxsiy sifatlarini rivojlantirib borish yo‘lida amaliy harakatlarni tashkil etishi.
O‘z ustida ishlash quyidagilarda ko‘rinadi:

• 
  kasbiy BKMni takomillashtirib borish;
  
• 
  faoliyatga tanqidiy va ijodiy yondashish;
  
• 
  kasbiy va ijodiy hamkorlikka erishish;
  
• 
  ishchanlik qobiliyatini rivojlantirish;
  
• 
  salbiy odatlarni bartaraf etib borish; ijobiy sifatlarni o‘zlashtirish.
  

1.2. MTT da tarbiyachilar ish faoliyatidagi ish rejasi davomida foydalanilgan dasturlar va buyruqlar mazmuni
Vazirlar Mahkamasining 2020 yil 22 dekabrdagi 802 sonli qarorining òzi 2 ilovadan iborat. 1 ilovaga standartning asosiy vazifalari asosiy qismi prinsipi tarkibiy qismlari maqsadi kiradi 2 ilovasiga kamissiya tarkibi kiradi. Standartni òzi 7 bob 3 ilovadan iborat 1 ilovasi ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qòyiladigan davlat talablari. 2 ilovasi MTT ning namunaviy òquv dasturi ( ilk qadam kompleks, variativ, partsial dasturlar kiradi). 3 ilovasi MTT da òyinchoqlar, òyinlar tòplami, mebel va boshqa tehnik reabilatsion jihozlanish meyorlari kiradi. Ushbu standartni qabul qilshdan maqsad mt tizimini tubdan isloh qilish yoshlarni milliy umuminsoniy manaviy qadriyatlar asosida tarbiyalashdir. Ushbu qonunning qabul qilinishi un qator qaror va qonunlar asos qilib olingan. 1. Òzb Konstitutsiyasi 2. Maktabgacha talim va tarbiya tòģrisidagi qonun 3. Yonģin xafszligi 4. Aholi salomatligi va osoyishtaligini saqlash epidimiologik nazorati 5. PQ 3261 2017 yil 9 sentyabrdagi 6. PQ 4312 2019 yil 8 maydagi prezident qarorlari 7. Vaz Mah ning 2017 yil 21 noyabrdagi 929 son 8. 2019 yil 13 maydagi 391 son 9. 2019 yil 9 sentyabrdagi 754 son qarolari asos bòlgan . Davlat standarti kamida 5 yilda 1 marta Vazirlar Mahkamasi tomonidan qayta òzgartirish va qòshimchalar kiritiladi metodik rahbarlik qilish va uning ijrosini taminlash Maktabgacha talim vazirligi tomindan amalga oshiriladi.
Maktabgacha ta’lim muassasasining davlat o‘quv dasturi “O‘zbekiston Respublikasining ilk va maktabgacha yoshidagi bolalarni rivojlantirish borasidagi Davlat talablari”ga muvofiq ishlab chiqilgan me’yoriy-huquqiy hujjat bo‘lib, unda maktabgacha ta’lim muassasasining maqsad va vazifalari, o‘quv-tarbiyaviy faoliyatning asosiy g‘oyalari, maktabgachayoshdagi bolalarni ta’limning keyingi bosqichiga o‘tishidagi asosiy kompetensiyalari belgilab berilgan.
O‘zbekiston Respublikasi hududida joylashgan quyidagi ta’lim muassasalarida:

• 
  davlat maktabgacha ta’lim muassasalari;
  
• 
  maktabgacha ta’lim sohasida xizmat ko‘rsatuvchi nodavlat muassasalari;
  
• 
  maktabgacha guruhlarga ega bo‘lgan «Mehribonlik» bolalar uylari;
  
• 
  maktabgacha va boshlang‘ich ta’limni nazorat qiluvchi boshqaruv organlarida – ushbu davlat o‘quv dasturini qo‘llash majburiydur.
  

Davlat o‘quv dasturi variativ o‘quv dasturlarini yaratishda majburiy tayanch hujjat hisoblanadi.

Ta’lim muassasalari Maktabgacha ta’lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan variativ o‘quv dasturlaridan foydalanish huquqiga ega.
Ta’lim muassasasi Davlat o‘quv dasturi asosida o‘zining MTM ishchi o‘quv dasturini ishlab chiqish huquqiga ega. Ta’lim muassasasining ishchi o‘quv dasturi muassasa pedagoglari tomonidan ota-onalarni jalb etgan holda tuziladi va amaldagi qonunchilik tartibida tasdiqlanadi¹.