Mavzu: Mediasavodxonlik va mediamadaniyatning xalq ta’limi tizimi pedagoglarining faoliyatidagi ahamiyati

Media vositasida o‘z fikrini bayon etish va demokratik jarayonlarda qatnashish uchun o'zaro
u hamkorlik qilish л


Mediakontentning funksiyalari nuqtai nazarjdan keljb chiqqan holda tanqidiy baholash


Fovdalanuvchi kontentini varatish
L*.*.*.*.* * ■* * * * * * • • • • • • • • • • • • • • • • • • • . . ■ %ЛЛ****ЛЛЛЛ****ЛЛЛЛ****Л^ «А'ЛМАЛАЧ'ЛЧ'ЛЛЛЛЛ-' uchun kerak bo‘ladiqan (shu iumladan АКТ) ko‘nikmalarini faollashtirish


Media savodxonligi


Med


Demokratik jamiyatda medianing roli ya


oshlrish mumkin bolqan shart- sharoitlami tushunish


Boshqa jihatdan olib qaraganimizda medialarni to‘rtta turga ajratish mumkin:


bosma


Media turlari:


Media


vizual


ovozli


raqamli


bosma nashr


tasvir


mobil qurilmalar


audio


teleradio


internet





media kontentni iiodiy jihatdan anglash, yaratish ya talqin etish qo b i I i у a ti in i bi Id I radj.

Estetik ya kreativ^ ko'nikmalar


Mediasavodxonlik quyidagilarni o‘z ichiqa oladi:
Tang id iy tahlil
-'А\'ЛЛЛ/-ЧЧ'*ЛЛЛЛЛЛЛЛ'- «*ллллл*л*л*л»
ko'nikmalari
**Л**Л****Л/0/**ЛЛЛг*Л*Л*ЛЛ/0/Л
t u r I i t a h I i I i у vos it a I a rd a n
foydalangan holda, turfa xil media
kontentni talqin дПа olish ya
ahamiyatini tushunjshnj bildiradi.

Interfaollik ko'nikmalari


media oraali muloqot ailish va turli media rollarni bajarib ko'rish gobiliyatlda nampypn bo'ladi.


Xavfsizlik ko‘nikmalari


murakkab vazivatlardan chiqish va ularni oldini olish qoblllyatida nampypn bo'ladi.

• 
  Estetik va kreativ ko‘nikmalar media kontentni ijodiy jihatdan anglash, yaratish va talqin etish qobiliyatini bildiradi. Media kontentni yaratish orqali o‘quvchi mazkur ko‘nikmalarni o‘zida shakllantirishi mumkin.
  
• 
  Interfaollik ko‘nikmalari media orqali muloqot qilish va turli media- rollarni bajarib ko‘rish qobiliyatida namoyon bo‘ladi. Mazkur ko‘nikmalarni ta’lim va amaliyot doirasida rivojlantirish mumkin. Interfaollik ko‘nikmalari o‘z fikri va qarashlarini ifoda etishga tayyorligini ko‘rsatadi.
  
• 
  Tanqidiy tahlil ko‘nikmalari turli tahliliy vositalardan foydalangan holda, turfa xil media kontentni talqin qila olish va ahamiyatini tushunishni bildiradi. Ushbu ko‘nikmalar rang-barang mediakontent va janrlarni o‘rganish orqali yaxshiroq rivojlanadi;
  
• 
  Xavfsizlik ko‘nikmalari murakkab vaziyatlardan chiqish va ularni oldini olish qobiliyatida namoyon bo‘ladi. Virtual makondan xavfsiz foydalanish, shaxsiy makonni himoya qilish hamda zararli kontent va muloqotdan voz kechishni nazarda tutadi.
  

Mediasavodxonlik - insonning jamiyatdagi fuqaro sifatidagi mas’uliyatini his qilgan holda faol va savodli bo‘lishi,
mediamatnlarni qabul qila olishi, yaratishi, tahlil eta olishi va baholashi, zamonaviy mediani ijtimoiy-
madaniy va siyosiy mazmunini tushuna olishi demakdir.
Media va axborot savodxonligi — «soyabon», ya’ni bir tushuncha mazmunida ikki ma’no birlashgan atama sifatida YuNESKO tomonidan tavsiya etilgan. Uning mohiyatini anglash uchun har bir tushuncha o‘zagini bilish zarur. Har bir atamaning mohiyatidan kelib chiqqan holda ularni tavsifi quyidagicha keltiriladi. Axborot savodxonligi — axborotni tanlash, baholash, qayta ishlash va uzatish borasidagi ko‘nikmalar va malakalar majmuini bildiradi.




MEDIALAR - KO‘RINISHLARI:

Elektron bolmagan bosma medialar

Elektron medialar





Media savodxonlik — mass-mediani qabul qilish va uning faoliyatini baholash bo‘yicha ko‘nikmalar va malakalar majmuini bildiradi.

Media savodxonlik media funksiyalarini tushunish, mazkur funksiyalarni amalga oshirish sifatini baholash va o‘z-o‘zini ifoda etish, shuningdek, ijtimoiy jarayonlarda ishtirok etish uchun medialar bilan ratsional hamkorlikka kirishishga urg‘u beradi. Media savodxonlik ham, axborot savodxonligi ham yoshlarda media va axborot makonida foydalanilayotgan texnologiyalardan qat’iy nazar o‘zaro hamkorlik qilish ko‘nikmalarini ongli ravishda shakllantirish va rivojlantirish bilan bog‘liq. Ushbu bir-biriga bog‘liq bo‘lgan sohani turlicha tushuntirib beruvchi ikkita ilmiy maktab mavjud.
Birinchi maktab vakillari axborot savodxonligini katta tadqiqotlar sohasi sifatida ko‘rishadi. Ikkinchi maktab namoyondalari esa axborot savodxonligi media savodxonlikning tarkibida bo‘lib, u ancha keng soha ekanligini ilgari suradilar.
Ammo YuNESKOning xalqaro ekspertlar guruhi nafaqat media va boshqa axborot xizmatlarining bir-biridan farqi, balki ularning o‘zaro aloqadorlik nuqtalarini ham aniqlagan.