Mavzu: O'zbеkiston Rеspublikasining atrof muxitni muxofaza qilish sohasidagi xalqaro hamkorligi. Rеja: Kirish Asosiy qism

Atrof tabiiy-muhitni xalqaro ekologik huquqiy muhofaza qilish manbalari. Xalqaro huquqda atrof tabiiy-muhitni ekologik huquqiy muhofaza qilish manbalari bu - xalqaro hamjamiyat davlatlarning atrof-tabiiy muhitni ekologik huquqiy muhofaza qilishga va undan oqilona foydalanishga qaratilgan o'zaro hamkorligi faoliyatini erkin amalga oshirishdir. Atrof tabiiy-muhitni xalqaro ekologik huquqiy muhofaza qilishning manbalarini ikki gruhga bo'lish mumkin.
1. Birinchi kategoriya manbalarga konvensiya (kelishuv bitim va shartnomalar) kiradi.
Hozirgi kunda O'zbekiston Respublikasi jahondagi yetakchi mamlakatlarning 120 dan ortig'i bilan rasmiy diplomatik munosabatlar o'rnatgan.
O'zbekiston mustaqil davlat sifatida ko'pgina nufuzli davlatlar bilan bir qator konvensiyalarga qo'shilgan, ular bilan ekologik shartnoma va kelishuvlar tuzilgan.
Iqlimning o'zgarishi bo'yicha konvensiya(1993 yil 14 may), Xalqaro biologik xilmaxillik to‘g‘risidagi Konventsiya (1996 yil 7 may), Xavfli chiqindilarning chegaradan olib o'tilishini nazorat qilish bo'yicha Bazel konvensiyasi (1996 yil 7 may).
O'zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo'mitasi bu konvensiyalarda qabul qilingan majburiyatlarini bajarish bo'yicha qator amaliy choralarni qo'rmoqda. Jumladan, atmosfera havosining ozon qatlamini muhofaza qilish bo'yicha Vena konvensiyasi va Monreal protokoli doirasida ozon qatlamini yemiradigan moddalar inventarizatsiyasi o'tkazilib, Milliy harakat dasturi tayyorlanmoqda. Bu dastur asosida biologik xilmaxillikni saqlash bo'yicha barcha tadbirlar Markaziy Osiyo respublikalari bilan hamkorlikda amalga oshiriladi. Hozirgi vaqtda esa huqumatimiz BMT Yevropa iqtisodiy komissiyasi konvensiyalariga ko'shilish ustida ish olib bormoqda. Shuningdek, atrof-muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan foydalanish sohasida Turkiya Respublikasi (1996 yil 8 may) va Xitoy Halq Respublikasi (1997 yil 11 dekabr) bilan ikki tomonlama hamkorlik bitimlari imzolangan. Bunday bitimlarni boshqa davlatlar bilan tuzish uchun ham tayyorgarlik mavjud.
2. Ikkinchi kategoriya manbalarga BMT Bosh Assambleyasining bir qator rezolyusiya, deklaratsiya va xartiyalari kiradi.
a) ushbu kategoriyadagi manbalar ichida BMT Bosh Assambleyasi tomonidan tashkil etilgan va chaqirilgan Stokgolm deklaratsiyasi (1972 yil) katta ahamiyatga ega.
b) BMT Bosh Assambleyasi tomonidan 1980 yil sentyabr oyida qabul qilingan "Barcha davlatlarning hozirgi va kelajak avlod uchun yer (kurrasini) zamininini saqlash uchun tarixiy javobgarligi" to'g'risidagi rezolyusiyasi ahamiyatlidir. Mazkur rezolyusiya dunyo halqlari va barcha davlatlarning harbiy qurollanishni qisqartirishga va tabiatni muhofaza qilishga oid aniq tadbirlarini belgilaydi.
v) BMT Bosh Assambleyasi tomonidan 1982 yil tasdiqlangan "Butun jahon tabiatni muhofaza qilish xartiyasi".
Ushbu, hujjat 28 oktyabr 1982 yil BMT Bosh Assambleyasi 37-sessiyasining rezolyusiyasi bilan tasdiqlangan.
Xartiyada tabiatni muhofaza qilishning 24 asosiy prinsiplari ko'rsatib berilgan. Mazkur hujjatda ekologik ta‘lim va tarbiya masalasiga alohida e‘tibor berilgan.