Mavzu: qurilish jarayonining atrof – muhitga ta’siri

Qurilish jarayonining atrof – muhitga ta’sirini kamaytirish.

• 
  Qurilish jarayonida atrof – muhitga salbiy ta’sirlar bo’lib turadi. Masalan, tadqiqot ishlarini olib borishda, yo’llar qurilishida, shiningdek to’g’ridan – to’g’ri qurilish obyektlarida. Qurilish maydonini tayyorlash bevosita daraxt va butalarning kesilishi, tuproq qatlamining zararlanishi va qurilish maydonlaridan chiqayotgan oqova suvlar, kovlash ishlari, qurilayotgan obyekt tagidan poydevor uchun qazilgan chuqurlik va qovurlar uchun ariq, qurilish maydonchasida haraktlanayotgan avtotransport va boshqa mexanizmlar tomonidan chiqayotgan chiqindilar – qurilish jarayonidagi asosiy ifloslantiruvchi manbalar sanaladi. Tabiatda amalga oshiriladigan qurilish ekotizimlarini har bur vakillari uchun talofat yetkazadi, masalan hayvonot olamiga: qurilishning bo’lishi natijasida hayvonot olamining ozuq zanjiri buziladi, bu esa o’z navbatida ularning sonini qisqarishiga olib keladi. Loyiha tuzuvchilar iloji boricha tabiiy atrof – muhitga qurilishning salbiy ta’sirini kamaytirishga harakat qilmoqdalar.
  

Qurilish jarayonining biosfera tarkibiy qismlariga salbiy ta’sirlari va ularni kamaytirish quyidagilardan iborat.

• 
  Gidrosferaga bo’ladigan ta’sir asosan yer qazish ishlaridan chiqqan suvlarni tindirib keyin irrigatsion tizimga quyish talab qilinadi.
  
• 
  Atmosferaga bo’ladigan ta’sirlar ifloslanish, shovqin, chang. Bu ta’sirlar qurilish bosqichida amalga oshadi. Ifloslasnish har xil texnikalarning harakati, ishlashi jarayonida sodir etiladi. Tuproqni yumshatish, qazish, to’ldirish, tekislash, portlatish ishlarida chang ko’tariladi va atrof – muhitga shovqin ko’tariladi.
  
• 
  Litosferada asosiy ta’sir tuproq resurslariga bo’lib, bunda tuproqning unumdor qatlamiga zarar yetadi va ma’lum darajada ifloslanadi. Buning oldini olish uchun ish jarayonida suvdan foydalanish va namlik yetarli sharoit bo’lishi kerak.
  

Biosferaga bo’lgan ta’sir qurilish jarayonida va foydalanish davrida yuz beradi. Shovqin – suron hayvonlarni (areal)larini o’zgartirishga sabab bo’ladi. Buning oldini olish uchun avval shu yerdagi hayvonlarning fiziologiyasini o’rganish lozim.