mavzu: Rh d resus faktorini standart universal antirerus metod bilan aniqlash. Ishning maqsadi

---

3-Mavzu: Rh
0
D resus faktorini standart universal antirerus metod bilan 
aniqlash. 
Ishning maqsadi:
1. Rh
0
D resus faktorini standart universal antirerus metod bilan 
aniqlash. 
Nazariy qism. rezus omil (aglyutinogen) dastlab makaka maymunida aniqlangan 
bo’lib. Qonning shaklli elementlari eritrosidlarda mavjud. Reuzs omil yoki rezus 
antigen Rh
0
D odam yoki makaka maymuni eritrositlar membranasida uchraydi. 
Birinchi marotaba K. Lanshteyn makaka maymunida immunizatsiya asosida 
aniqlagan. Keyinchalik odam qonida 6 xil ruzus omil borligi aniqlandi: Rh
0
D, rh’C, 
rh”E, Hrod, hr’c, hr”e. Rh
0
D resus omil (musbat) yevropoid irqida 85% ni 
mongoloid irqida esa 99% tashkil etadi. O’zining kimyoviy tabiatiga ko’ra- 
lipoproteidlar qatoriga kirib, suvda erimaydi va temperature ta’sirida tez 
parchalanadi. Ushbu guruh aglyutinogenalrga nisbatan autiantitanalar hosil bo’lsa 
musbat omilni yemirib og’ir qon ivimasligi (gemofiliya) kasalligini chaqiradi. 
Kerakli asbob va reaktivlar: universal antirezus 
Rh
0
D eritmasi, rezus omil 
musbat va manfiy qon, probirkalar, paster pipetkasi, fiziologik NaCl eritmasi. 
 
Ishning borish tartibi: 
Bitta probirkaga bir tomchi universal antirezus Rh
0
D 
eritmasi va bir tomchi qon tomiziladi. So’ngra sekinlik bilan probirkani tebratish 
boshlanadi va gorizontal holatgacha olib boriladi. Sekin asta probirkamizda deyarli 
1 daqiqadan so’ng aglyutinatsiya hodisasi paydo bo’ladi bu holatni ko’rish uchun 
3ml fiziologik NaCl eritmasidan quyiladi va qo’l yordamida probirkani tebratamiz. 

---

Agar probirkada aglyutinasiya hodisasi paydo bo’lsa probirkamizdagi aralashmamiz 
paxtalashadi demak bu rezus (+) hisoblanadi. Agar rezus (-) holatda bo’lsa 
probirkamiz tiniq holatda turadi va hech qanday aglyutinatsiya hodisasi ro’y 
bermaydi. 
Adabiyotlar 
1.Bangham A.D., Standish M.M., Watkins J.C. Diffusion of Univalent Ions across 
the Lamelae of Swollen Phospholipids //Ibid. 1965. Vol. 13. P. 238-252. 
2.OvchinnikovYu.A. Bioorganicheskayaximiya. M.: Prosvehenie, 1987. S. 513-
636. 
3.Q.Davranov «Biotexnologiya» 2000y. Toshkent. 504b. 
4.Davronov K., Xo'jamshukurov N. Umumiy va texnik mikrobiologiya. Toshkent, 
ToshDAU, 2004.