Mavzu rossiya federatsiyasi. 18. Ma`ruza mashg`ulotining texnologiyasi Vaqti

MAVZU: ROSSIYA (ROSSIYA FEDERASIYASI, R.F.) 
REJA 
1.
Iqtisodiy-siyosiy geografik o'rni. 
2.
Tabiiy sharoiti va resurslari. 
3.
Aholisi. 
4.
Davlat tuzumi. 
5.
Xo'jaligi: 
A) Sanoati. 
B) Kishloq xo'jaligi 
V) Transporti 
6.
Tashqi iqtisodiy aloqalari. 

Maydoni
-17074,5 ming km
2 
Aholisi
- 147 mln. kishi
Poytaxti
- Moskva 
1.
 
2.
 
Iqtisodiy geografik o'rni
. 
Rossiya Federasiyasi hududining kattaligiga ko'ra yer sharidagi eng yirik mamlakatdir. 
Mamlakat Yevrosiyo materigining shimoliy qismida joylashgan. Rossiya Yevropa qismi Sharqiy 
Yevropa tekisligining katta qismini, Kavkazoldi va Katta Kavkaz tog'larining shimoliy tizmalarini 
va Ural tog'larini o'z ichiga oladi. Rossiyaning Osiyo qismiga esa Sibir va Uzoq Sharq rayonlari 
kiradi. 
Mamlakat hududi shimoldan janubga ayniqsa g'arbdan sharqqa (9 ming km) katta masofaga 
cho'zilgan. Rossiya hududining deyarli barcha qismi sharqiy yarim sharda joylashgan. Faqat 
Vrangel oroli va Chukotka yarim oroli g'arbiy yarim sharda joylashgan.
Rossiya chegaralarining umumiy uzunligi dunyoda eng katta bo'lib, u 58,6 ming kmni tashkil 
etadi, bunda dengiz chegaralari quruqlik chegaralaridan ikki marta uzun. 
Mamlakatning shimoliy chegaralari to'la Shimoliy Muz okeani dengiz suvlari bo'ylab o'tgan. 
Sharqiy chegaralar esa Tinch okeani dengiz suvlari bo'ylab o'tgan. Bu yerda Rossiya dengiz suvlari 
orqali yaqin qo'shinlari AQSH va Yaponiya bilan chegaradosh.
Mamlakat g'arbda ham dengiz chegaralariga ega. Bu yerda Baltika dengizi suvlari Rossiyani 
Yevropa davlatlari bilan bog'lab turadi. Janubi-g'arbda esa Rossiya dengiz chegaralari qora va 
Azob dengizi suvlari bo'ylab o'tgan. Mamlakatning yaqin xorijiy mamlakatlar bilan bo'lgan dengiz 
chegaralari Kaspiy dengizi suvlari orqali o'tgan. 
Rossiya Federasiyasining quruqlik chegaralari ham katta masofalarga cho'zilgan. (20 ming 
kmdan ortiq) Sobiq SSSR parchalangandan so'ng Rossiya bilan qo'shni bo'lgan davlatlar soni 
o'zgarmasdan qolaverdi, ularning soni 16 ta bo'lib dunyoning istalgan mamlakatlaridan oldinda 
turadi.
Rossiya shimoli-g'arbda quruqlik chegaralari orqali Norvegiya va Finlandiya va Estoniya, 
Latviya, Litva davlatlari (1000 km) bilan chegaradosh. G'arbiy chegaralar Belarussiya va Ukraina 
davlatlari bilan janubda esa Gruziya, Ozarbayjon va Qozog'iston (eng uzun chegara-7 ming kmdan 
ortiq) davlatlari bilan chegaralanadi. Shundan so'ng chegara Mongoliya va Xitoy bilan, janubi-
sharqda esa Primorye o'lkasi orqali Rossiya Federasiyasining 17 kmli masofada Koreya xalq 
Demokratik Respublikasi bilan davlat chegarasi o'tgan.