Mavzu: Tayanch harakat tizimi. Qon va limfa sistemasi tizimi

Nazorat savollari.

1. 
   Yuqumli kaslliklarga qarshi kyrash choralari necha turga bo’linadi?
   
2. 
   Dezenfeksiya deb nimaga aytiladi va qanday turlari mavjud?
   
3. 
   Dezenseksiya deb nimaga aytiladi?
   
4. 
   Deratizatsiya deb nimaga aytiladi?
   
5. 
   Profilaktik emlash qanday yo’llar bilan amalga oshiriladi?
   
6. 
   Qanday kasalliklarga qarshi emlanadi?
   
7. 
   Profilaktik emlash taqvimi deganda nimani tushunasiz
   
8. 
   Profilaktik emlashning muddatlari haqida tushuntirib bering?
   

1998 - 2002 yillar uchun reja bo’yicha bolalarni

emlash jadvali

Bolaning yoshi	Emlash turlari
	"V" virusli gepatitga (VGV) qarshi	Silga qarshi (BSJ)	Poliomi-yelitga qarshi (OPV)	Tepkiga qarshi	Qizamiqqa qarshi	Bug’ma, qoqshol, ko’kyo’tal-ga qarshi (AKDS) (ADS-M)
1 kun	VGV-1
2-5 kun		BSJ-1	OPV-0
2 oylik	VGV-2		OPV-1			AKDS-1
3 oylik			OPV-2			AKDS-2
4 oylik			OPV-3			AKDS-3
9 oylik	VGV-3				Qizamiq-1
16 oylik			OPV-4	Tepki	Qizamiq-2	AKDS-4
7 yosh (1 sinf)		BSJ-2	OPV-5			ADS- M-5
16-17yosh (9 sinf)		BSJ-3
16-17yosh (10sinf)						ADS- M-6

16-Amaliy mashg’ulot.
Mavzu :Asab-ruh sistemasi kaslliklari. Epilepsiya.

2 soat

Nazariy tushuncha. Epilepsiya yani kuyonchik kaslligi surunkali davom etib boradigan dard bo’lib, o’ziga xos talvasa tutqanoqlar bo’lib turishi va bemor shaxsiyatining xarakteri tezda o’zgarib, qolishi bilan o’tadi. Epilepsiya tutqanog’I odatda qanday bo’lmasin tashqi sababsiz, to’satdan boshlanadi. Bemor o’zidan ketib qolib, yiqilib tushadi. Yiqilib tushishini sababi shuki, muskullarning hammasi keskin aniq taranglik holatiga keladi. Tonus kuchayib barcha muskullarda barobar boshlanmaydigan bo’lgani uni bemor ko’pincha oldi va bir tomonga, goho orqasiga yiqilib tushadi. Yiqiloyotgan vaqtda bazan qattiq baqiradi. Tonik talvasalar o’ziga xos bo’ladi. Muskullari tez taranglashib, qol oyoqlar tortiladi, gavda muskullari ham taranglashgan bo’ladi. 20-30-sekunddan keyin tonik talvasalar klinik talvasalar bilan almashinadi. Qo’l oyoq muskullarining ritmik tarzda qisqarib va bo’shashib turishi bilan ifodalanadi. Bemorning yuzi oqarib ketadi, so’ngra ko’kimtir tusga kiradi. Ko’z qorachiqlari kengayadi, yorug’likka reaksiya bo’lmaydi. Pay reflekslari hosil bo’lmaydi. Og’zidan ko’pik chiqadi. Tili yoki lunjining ichki yuzasini tishlab olgani uchun bu ko’pik qon aralash bo’ladi. Klonik talvasadan keyin muskullar bo’shasha boshlaydi. Bemorning es- hushi kirarli- chiqarli bo’lib turadi. Va ko’pincha u uxlab qoladi. Tutqanoqning hammasi ko’pi bilan 2-3 minut davom etadi. Tutqanoqlar kunduzi ham , tunda uyqu vaqtida ham tutib qoladi. Bazi bemorlar tutqanoq tutishini oldindan bilishadi. Ularning axvoli o’zgarib, umuman darmoni quriydi, kayfiyati, ruxiyati o’zgarib qoladi. Ko’pchilik bemorlarda tutqanoqlar bir necha minut davom etadigan aura(shabada)dan boshlanadi. Bunda bemor turli sezgilar sezadi, u terga botadi. Rangi oqarib yoki qizarib ketadi, og’zi quriydi. Badanida chumolilar o’rmalab ketayotganek, uvushib qolgandek bo’ladi.

Ishdan maqsad. Epilepsiya tutqanog’ida birinchi yordam ko’rsatishni o’rganish.