Металл тусинлар ва тусинли конструкциялар лойихалаш ва хисоблаш



Download 1,36 Mb.
Sana24.02.2022
Hajmi1,36 Mb.
#185405
Bog'liq
14-Тусинли курилмалар.

Металл тусинлар ва тусинли конструкциялар лойихалаш ва хисоблаш.

Режа:

1. Металл тусинли конструкциялар.

2. Прокат тусинларни хисоблаш тартиби.

3. Алохида элементлардан тайёрланган тусинларнинг хисоби.


Тусинлар - жамоат ва турар-жой биноларининг синчини тайёрлашда, ишлаб чикариш майдончаларини куришда каватлараро ёпмаларини ёпишда, куприкларда ва бошка бир катор сохаларда кулланилади. Тусинлардан кенг куламда фойдаланишнинг асосий сабабларидан бири тусин конструкциясининг оддийлиги ва ундан фойдаланишнинг ишончлилигидадир. Конструктив шакли кулай, баландлиги унча катта эмас. Статик схемаси буйича тусинлар бир оралик ва куп ораликли хамда консолли булади.
Тусинларга тушадиган юкка ва таянчлар ора масофасига кура тусинлар яхлит ёки йигма кесимли булиши мумкин. Йигма тусинлар пайвандли ёки болтли булади.

Металл тусинлар асосан симметрик куштавр куринишда кабул килинади. Бундай кабул килинишига сабаб эгилишга ишлаётган курилмаларнинг каршилик моментининг кундаланг кесим юзага нисбати билан билан изохланади. Ρ=W/А. Доира, тугритуртбурчак ва куштавр киркимларнинг ядро марказлари солиштирилганда, куринадики кўштавр кирким бошқаларига нисбатан эгилишга булган зурикишни кабул килишда авзаллирокдир.


Иккинчи даражали тўсинларни ораси масофа 2м дан – 5м гача бўлиши мумкин.
Тўсинли катакларни тизими
Ёпмаларда, ишлаб чикариш майдончаларида, куприк конструкциясининг юк кутарувчи кисмини тусинлар тизими ташкил этади. Х,ар хил тусинлардан фойдаланиб ёпилган юзни тусинли катак дейдилар, тусинлар жойлаштирилиши, таъсир этаётган юк микдори ва тархдаги улчамларига караб, уч хил булиши мумкин: оддий нормал ва мураккаб.(2-расм).
Оддий жойлаштиришда ёпмага куйилган юк тушама оркали тушама тусинларга, тушама тусинлари оркали деворларга узатилади.

Нормал жойлаштириш усулида юк тушама тусин лари оркали бош тусинларига узатилади, бош тусинлар эса, уз навбатида кабул килган юкни устунларга узатади.
Мураккаб жойлаштиришда тушама тусинлари кабул килинган юк бирин- кетин ёрдамчи бош тусинларга ва ундан кейин устунларга узатилади.
Тусинларнинг ўзаро туташиши қаватли бир хил баландликда ва пасайтирилган бўлиши мумкин.
Қаватли тусинлар тизими тез ва осон йиғилади лекин қурилиш баландлиги катта устиворлигини текшириш лозим. Битта баландликдаги тусинлар тизимини йиғиш учун анча вакт ва мехнат сарфлаш керак, лекин конструкцияси устиворлигини таъминлайди.
Пасайтирилган тусинли катакда энг паст баландликка эга булган тусинли катак хосил булади устиворлиги таъминланади йигиш учун мехнат сарфи каватлига караганда купрок битта баландликдан камрок сарфланади. Бош тусинлар одатда устунларга таяна ди ва устунлари орасидаги катта масофалари буйлаб жой лаштирилади. Тушамани бевосита ушлаб турувчи тусинлар (тушама тусинлари) булиб уларни орасидаги масофа «а» харфи билан белгиланади ва у 0,6ҳ 1,6 м тенг килиб олинади.
Бу ҳолда тўшама фақат эгилиш кучланишларга ишлайди деб ҳисобланади.
3-расм. Мураккаб тўсинли катакда тўсинларни бир – бирига бириктирилиши
Тўшамани ҳисоби
Тўшама учун варақсимон прокатли пўлатдан қалинлиги 6-14мм гача бўлганлари ишлатилади. Тўшаманинг ишлаши кучланганли ҳолати таянч орасидаги масофасини тўшама қалинлиги нисбати l/t га боғлиқ, агар l/t˂50 бўлса чўзувчи кучланишларнинг миқдори жуда кичик бўлади, шу сабабли уларни ҳисобга олмаса ҳам бўлади. Бу ҳолда тўшама фақат эгилиш кучланишларга ишлайди деб ҳисобланади.
Ҳисоблаш тартиби қуйидагича:
1. Тўшамани 1 п.см таъсир этаѐтган юк аниқланади.
2. Эни 1 п.см бўлган тўшама тўсиндаги энг катта эгувчи момент аниқланади.
3. Тўсин кесим юзасининг талаб қилган қаршилик моменти аниқланади.
қуйидаги ифодадан фойдаланиб тўшама қалинлиги топилади.

Прокат тўсинларни ҳисоблаш тартиби

Танлаб олинган тўсин юк кўтариш қобилиятига, бикирликга ва устиворликга эга бўлиши шарт. 1. Дастлаб тўсиннинг ҳисобий схемаси аниқланади таъсир қилаѐтган ташқи юклардан ҳосил бўлувчи максимал эгувчи момент топилади.

2. Хисобланаётган тўсин учун қаршилик моменти хисобланади

3. Қўштавр ѐки швеллер сортаментидан юза танлаб олинади қаршилик моменти тенг ѐки кўпроқ талаб қилинган қаршилик моментидан ва танлаб олинган кесим юзани ҳамма геометрик тавсифномалари кўчириб олинади: Ix; Sx; Wx; tw; q.


4. Танлаб олинган юзани мустаҳкамлиги
ва бикирлиги ҳам текширилади
Download 1,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish