Microsoft Word xulq-atvor va odatni shakllantirish shaxsni tarbiyalashning asosiy yonalishi sifatida

Birinchi bosqich (10-11 yosh) o‘ziga munosabatni kashf qilishdan iborat bo‘lib, o‘zini shaxs sifatida his qilish va qat’iy qarorga kelish bilan yakunlanadi.
Ikkinchi bosqich (12-13 yosh) bir tomondan o‘zini shaxs sifatida tan olish, ikkinchi tomoadan o‘ziga salbiy munosabatda bo‘lishdir.
Uchinchi bosqich (14-15 yosh) tezkorlik, o‘zini-o‘zi baholashga moyillik bilan farqlanadi. Bolalarda «Men jamiyat bilan» nuqtai nazari ilk bolaliq kichik maktab yoshi, katta maktab yoshi davrlarida faol va keng tus oladi, faoliyatning amaliy- predmetli jihatlari jadal o‘sish jarayonida bo‘ladi. Ularda «Men va jamiyat» nuqtai nazari vujudga kelishi maktabgacha va o‘smirlik davrlariga to‘g‘ri kelib, ularning ijtimoiy xatti-harakat normalarini, qoidalarini o‘zlashtirishlari va boshqa shaxslar bilan munosabat o‘rnatishlari, o‘zaro muloqotga kirishishlari bilan ifodalanadi. Ana
shu murakkab jtimoiy-psixologik harakatlarga asoslangan. D.I.Feldshtsin bolaning ijtimoiy o‘sishdagi jamiyatga munosabatini asosiy (bosh) va oraliq munosabatlarga ajratadi. Bolada jamiyatga munosabatning shakllanishi ijtimoiylashuv, individuallashuvning tarkibiy qismlarini egallash va bir davrdan ikkinchi davrga o‘tish orqali amalga oshadi. Asosiy (bosh) munosabat - insonning kamol topishida keskin iljish nuqtalari paydo bo‘lishi, ichki sifat o‘zgarishlari vujudga kelishi va yangi xislatlar tarkib topishining mahsulidir.
Shuni alohida ta’kidlash kerak-ki, D.I.Feldshtsinning yosh davrlariga ajratish nazariyasi ontogenezdagi barcha psixologik holat va fazilatlarni ifodalash imkoniyatiga ega emas, ammo u ta’lim-tarbiyaning sifatini oshirishga ijobiy ta’sir ko‘rsatishi bilgn amaliy ahamiyat kasb etadi.
Umuman psixologlar tomonidan yosh davrlarini tabaqalashtirishning puxta ilmiy- metohologik negizga ega bo‘lgan qator nazariyalari ishlab chiqilgan. Ular ontogenetik qonuniyatlarni yoritishga katta hissa bo‘lib qo‘shildi, amaliy va nazariy muammolarni hal qilishda keng qo‘llanmoqda. Ammo hozir ontogenezni to‘la yoritishga xizmat qila oladigan nazariyani yaratish zarurati tug‘ildi.

2.