Minorali usulda sulfat kislota ishlab chiqarish texnologiyasi

Minorali usulda sulfat kislota ishlab chiqarish texnologiyasi

Umumiy kimyoviy texnologiya

Minorali usul.

• Minorali usul bilan sulfat kislota ishlab chiqarishda sulfit angidridni qayta ishlashning barcha asosiy va oraliq jarayonlari to‘ldirgichli va sulfat kislota bilan sug‘oriladigan minoralarda sodir bo‘ladi.
• 1.-rasmda minorali usulda sulfat kislota ishlab chiqarishning prinsipial sxemasi tasvirlangan. Issiq kuyundi gazi kiradigan birinchi minora minoralarni sug‘oruvchi kislotadan ajratib olish vazifasini bajaradi. Bu jarayon sulfat kislotaning denitratsiyasi, minora 1 esa denitratsiyalash minorasi deb ataladi. Bu minoradan chiqadigan denitratsiyalangan kislotaning qariyib 1/3 qismi omborga tayyor mahsulot sifatida chiqariladi, qolgan qismi esa oxirgi minora 4 ga sug‘orish uchun uzatiladi.

• 1.-rasm. Minorali tizimning texnologik sxemasi:
• 1-denitratsiyalovchi minora;
• 2-mahsulot minorasi;
• 3-oksidlovchi minora;
• 4-absorbsiya minorasi;
• 5-kislota sovutgichlari.
•  

Texnologiyasi.

• Denitratsiya minorasi oz miqdordagi kislota bilan sug‘orilganligi uchun u kuchli qiziydi va azot oksidlarining ajralishi ta’minlanadi. Kislotaning denitratsiyasi bilan bir paytda minora 1 da sulfit angidrid sulfat kislotaga qisman absorbsiyalanadi va azot oksidlari bilan oksidlanadi. Sodir bo‘ladigan jarayonlar tavsifiga ko‘ra birinchi minorani sxematik tarzda uchta zonaga ajratish mumkin. Quyi zonada sulfat kislotaning gaz fazasiga suv bug‘i ajratib bug‘lanishi, o‘rta zonada nitrozaning suyulishi hisobiga undan azot oksidlarining ajralishi, yuqori zonada esa quyidan chiqadigan suv bug‘ining kondensatlanishi sodir bo‘ladi va shu tufayli kondensatlangan suv nitrozani suyultiradi hamda unda erigan SO2 ni qisman oksidlaydi.
• Yuqorida bayon etilgan jarayonlarni zonalar bo‘yicha qat’iy bo‘lish mumkin emas, chunki ular bir-biri bilan qisman qo‘shilib ketadi. Bu jarayonlardan tashqari, birinchi minorada gazlardan shuningdek chang qoldiqlari tutib qolinadi, arsenit va selenit angidridlari yutiladi, sulfat kislota bug‘lari kondensatsiyalanadi, sulfat kislotali tuman hosil bo‘lishi sodir bo‘ladi va xokazo.
• Minorali tizimlarda tayyor mahsulot faqat denitratsiya minorasidan chiqarib olinadi, u yerda kuyundi gazidagi deyarli barcha qo‘shimchalar tutib qolinadi, shuning uchun minorali kislota mishyak, selen, kuyundi changi va boshqa qo‘shimchalar bilan ifloslangan bo‘ladi