Молиявий ва бошқарув ҳисоби 3 – мавзу: Пул мабалағлари ва ҳисоб-китоблар ҳисоби Режа

Банк муассасасида ҳисоб-китоб счётини очиш учун корхона қуйидагиларни тақдим қилиши лозим:

• ҳисобварақни очиш ҳақида ариза (0401025-шакл); уни корхона раҳбари имзолаши шарт;
• корхонанинг давлат рўйхатидан утказилганлиги ҳақида хужжат;
• корхонанинг нотариус тасдиқдаган устави нусхаси;
• имзолар намуналари ва мухр нусхаси туширилган, нотариус тасдиқдаган варакча (0401026-шакл);
• корхонани тузиш ҳақидаги таъсис шартнома (муассиснинг қарори, таъсисчилар умумий йигилишининг қарори) нусхаси;
• солиқ, органида рўйхатдан ўтганлиги ва идентификациялашган солиқ тўловчи номери берилганлиги тўғрисида нотариусда тасдиқданган гувохнома кўчирмаси.

Нақд пулсиз ҳисоб-китоб

• Банк томонидан ҳар кандай пул ўтказиб бериш ёки нақд пул бериш корхона ёки ҳисобварақни тасарруф этувчининг бўйруғи ёки у билан келишилган холда амалга оширилади.
• Лекин банк қуйидаги холларда корхона розилигини олмай бошқа ташкилотларнинг хужжатлари бўйича унинг ҳисоб-китоб счётидан пулни мажбурий ўтказиб беради:
• - молия ва солиқ органларининг бўйруғи бўйича тўланмаган солиқ ва йиғимлар, шунингдек, улар бўйича жарималар суммасини;
• - Ижро варақлари, хўжалик судининг бўйруғи бўйича кредитдан фойдаланганлиги учун фоиз суммасини;
• - банк томонидан кўрсатилган хизматлар суммасини.
• Ҳисоб-китоб счёти бўйича барча муомалалар ҳисоб-китоб счётининг эгаси розилиги билан белгиланган шаклдаги тўлов (банк) хужжатлари асосида амалга оширилади.

Корхоналар ўртасидаги нақд пулсиз ҳисоб-китоблар:

• тўлов топшириқномалари;
• чеклар;
• аккредитивлар;
• тўлов талабнома-топшириқномалари;
• тўлов талабномалари;
• инкассо топшириқномалари;
• режали тўловлар воситасида амалга оширилади.

Нақд пулсиз ҳисоб-китоб

• Тўлов топшириқномаси корхонанинг ўзига хизмат курсатувчи банкка ўз ҳисобварағидан муайян суммани бошқа корхонанинг ва шу банкдаги ёки ана шу шаҳарда ёхуд бошқа шаҳарда жойлашган банк муассасасидаги счётига ўтказиш тўғрисидаги топшириғи ҳисобланади. Бунда тўловчи банкка белгиланган шаклдаги бланкда топшириқнома тақдим этади.
• Топшириқномалар ёзилган кундан бошлаб 10 кун давомида амал қилади (ёзилган кун ҳисобга кирмайди).
• Томонларнинг келишувига кўра топшириқномаларга асосланган тўловлар муддатли, муддатдан олдин ва муддати узайтирилган бўлиши мумкин.
• Муддатли тўлов қуйидаги вариантларда амалга оширилади:
• бўнак тўлови, яъни товарларни юклаб жўнатиш ёки хизматлар кўрсатишдан олдин;
• товар юклаб жўнатилганидан сўнг
• йирик битимларда қисман тўловлар.