Мукаддима


Эндоспермли уругларнинг тузилиши



Download 0,82 Mb.
bet92/100
Sana14.06.2022
Hajmi0,82 Mb.
#668000
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   100
Bog'liq
Botanika Mustafayev 2010

Эндоспермли уругларнинг тузилиши. Бундай уруглар бугдой, арпа, маккажухори усимликлари учун хос. Масалан, маккажухори дони уруг пусти, уруг муртаги, ва эндоспермдан ташкил топган. Паодошларда уруг пусти мураккаб тузилишга эга булиб, уруг ва меванинг ривожланиши давомида тугунча ва интигументнинг узаро кушилиши натижасида хосил булади.
Шу тарика меванинг махсус шакли -уруг хосил булади ва шакл дон деб юритилади.
Уругчида уруг муртак ва эндосперм шаклланади. Уруг муртак уругнинг униб чикиши давомида усимликнинг ер устки органлари хосил буладиган куртак ва бошлангич илдизни шакллантиради.
Уруг муртакнинг дастлабки барглари уруг палла деб юритилади. Жавдор киеклар ва пиёзгуллиларда уруг палласи битта булганлиги учун уларни бир паллали усимликлар деб юритилади.
Эндоспермда одатда жамгарма озик моддалар сакланади. Хар бир усимлик турларида жамгарма озика моддаларнинг турлари ва микдори хам хар хил булади. Хар бир усимлик турининг эндоспермида у ёки бу группа моддалар жамгарилади. Бугдой эндоспермда крахмал сакловчи паренхима булади.
Эндоспермсиз уругнинг тузилиши. Бундай тузилишли уруглар нухат, ловия ва бошкаларга хосдир. Эндоспермсиз уруглар, уруг пусти ва уруг муртагидан иборат булади. Жамгарма озика моддалар уруг муртакнинг узида, купинча уруг палласида тупланади. Нухат ва ловия сингари усимликлар уруга эндоспермсиз булиб уруглар икки палладан иборат булади.
Бир паллали ва икки паллали усимликлар тузилишидаги катор белгилари буйича бир- биридан фарк килади.
Уругнинг униб чика бошлаши ундаги жамгарма озика моддаларни активлашиши, ферментатив жараёнларнинг содир булиши, мураккаб бирикмаларнинг оддий моддаларга айланишидан бошланади. Ферментларнинг активлашуви маълум даражадаги намлик ва кислород мавжуд булгандагина руй беради. Хилма хил усимлик турлари уругларини униб чикиши учун хар хил микдорда намлик, хаво ва харорат талаб килади.
Усимтанинг тузилиши. Уругнинг униб чикиши натижасида ер юзида майда усимлик майсалари (усимталари) шаклланади. Бу эндигина униб чиккан, узининг барча аъзоларига эга усимлик, усимта деб юритилади.
Купинча вояга етган усимлик усимтасидан анча фарк килади. Аммо айрим усимлик турларида тузилиши усимта жихатидан умумий ухшашлик белгилари сакланади. Одатда усимта илдизи уруг муртагининг бошлангич илдизидан вужудга келиб, илдизга айланади. Паодошларда эса, уруг муртак илдизлари биттадан бештагача булади. Илдиз билан поя чегарасида илдиз буйни жойлашган, булади. Илдиз буйни юкорисида уруг паллагача жойлашган, уруг палланинг ост аъзосига – тирсаги гипокотиль ва поянинг уруг палласидан биринчи бугинига ёки биринчи барг хосил булган чегарасига кадар булган уруг палла кисмига эпикатиль ёки поянинг биринчи бугин оралиги деб юритилади. Бир паллалиларда бу аъзолар нихоятда кискарганлиги туфайли удларни бир- биридан фарк килиш кийин.

Download 0,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   100




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish