Namangan davlat universiteti n. Sotvoldiyev biznesni tadqiq etish

 
 
 
 
 

---

Biznesni tadqiq etish usullari 
197 
GLOSSARIYLAR 
 
ATAMANING 
O’ZBEK 
TILIDA 
NOMLANIS
HI
ATAMANI
NG 
INGLIZ 
TILIDA 
NOMLANI
SHI 
ATAMANING 
RUS TILIDA 
NOMLANISH
I 
 
ATAMANING MA’NOSI
Agent 
Agent 
Agent 
ma’lum darajada doimiy asosda ish 
ko’ruvchi ulgurji savdo xodimi bo’lib, ko’p 
bo’lmagan funktsiyalarni bajaradi va 
tovarga nisbatan mulk huquqini olmaydi. 
 
Ajiotaj talab 
rush 
demand 
Ajiotajniy 
spros 
bozordagi shov-shuv va vahima ta’siri 
ostida sun’iy paydo bo’ladigan va shiddat 
bilan ortib boradigan talab.
 
Alyanslar 
Alliances 
Alyansi
raqobat kurashida g’olib chiqish g’oyasidan 
voz kechish va hamkorlik firmalari 
tarmog’ini shakllantirishga o’tish.
 
Assortimentni 
ishlab chiqish 
va 
rejalashtirish 
Planning 
and 
production 
of a range 
Planirovanie i 
proizvodstvo 
assortimenta
 
bozor 
talablariga 
muvofiq 
ishlab 
chiqarishning assortiment tuzilmasini ishlab 
chiqish. 
Mahsulot 
raqobatdoshligini 
baholash. Texnik va iste’mol parametrlari 
o’zaro aloqasini o’rganish. Yangiliklar 
kiritish siyosati. Narx siyosati. Tovar 
qadog’i. Tovar belgisi. 
Bozor 
kon’yunqtura
si 
market 
conditions 
Kon’yunktura 
rinka 
muayyan davrdagi bozor holati, bozorda 
muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi 
bilan xarakterlanadi. 
Bozorni 
majmuaviy 
o’rganish 
Sompleks 
marketing 
research 
Kompleksnoe 
izuchenie 
rinka 
korxonaning ishlab chiqarish, savdo, tovar, 
sotish, reklama, narx va boshqa sohalaridagi 
tadqiqot, tahlil va prognoz (bashorat). 
Raqobatdoshlar faoliyatini o’rganish.
Bozorsegment
i
Market 
segment
Segment rinka 
taklif etilayotgan bitta mahsulot turi va 
marketing 
kompleksiga 
bir 
xilda 
munosabatda 
bo’luvchi 
iste’molchilar 
guruhi majmui. 
Bozornisegme
ntlash
Market 
segmentati
on 
Segmentatsiya 
rinka 
iste’molchilarni, ularning ehtiyojlarini, 
imkoniyatlari yoki xulq - atvorlariga asosan 
guruhlarga ajratish jarayoni.
Bozorni 
pozitsiyalashti
rish 
market 
positioning 
Pozitsionirova
nie rinka
bozorda va maqsadli iste’molchilar ongida 
tovarni 
shubha 
uyg’otmaydigan, 
boshqalaridan aniq ajralib turuvchi, maqbul 
joy bilan ta’minlash. 

---

Biznesni tadqiq etish usullari 
198 
Bozor 
sharoitlarida 
sinash 
Testing in 
market 
conditions 
Testirovanie v 
usloviyax 
rinka 
yangilik ishlab chiqish bosqichi bo’lib, 
bunda tovar va marketing strategiyasini real 
foydalanish sharoitlarida sinab ko’riladi. Bu 
sinov iste’molchilar va dilerlarning tovardan 
foydalanishda o’ziga xos qarashlarni 
aniqlash, ortiqcha sotilish muammosi, 
shuningdek bozor o’lchamlarini aniqlash 
maqsadida o’tkaziladi.