Namangan muhandislik-texnologiya instituti "sichtei" kafedrasi "hozirgi zamon raqobat nazariyasi"

Helpful 
to achieving the objective 
Harmful 
to achieving the objective 
о 
£
SWOT analiz va uning korxonalar faoliyatidagi roli. 
Hozirgi kunda jahon miqyosida amal qilayotgan bozor iqtisodiyoti sharoitida 
faoliyat yuritayotgan har bir xo’jalik yurituvchi subyekt o’z faoliyatini uzoqni 
mo’ljallangan holda amalga oshirishini taqoza qilmoqda. Ma’lumki bozor iqtisodiyoti 
tizimini to’rtta dastak - talab , taklif, narx va raqobat tartibga solib turadi. Har bir 
korxona o’z mahsulotining hayotiyligini oshirish uchun ushbu to’rtta dastakni 
qo’llagan holda o’rganishi juda katta ahamiyat kasb etadi . Bu borada korxonalarda 
marketing hamga boshqaruv tizimi qay tarzda yo’lga qo’yilganligi muhim omillardan 
biri hisoblanadi. Ushbu omillarni o’rganishda va tahlil qilishda korxonalarda 
marketing faoliyati va tahlil usullaridan biri SWOT analiz usulidan keng foydalaniladi. 
SWOT analiz tahlil usuli birinchi marta 1960- yilda AQShning Stenford Universiteti 
iqtisodchi olimi Albert Humphrey tomonidan yaratilgan. 
SWOT analiz - bu korxonalarning kuchli (Strengths) va kuchsiz (Weakness) 
tomonlarini aniqlaydigan, shuningdek bozor imkoniyatlari (Opportunities) va xatarlari 
(Threats) ni o’rganadigan yoki boshqacha qilib aytganda, korxonaning ichki (Strengths 
or Weakness) va tashqi (Opportunities or Threats) omillarini hisobga olgan holda 
mahsulot turlarini raqobatga bardoshligini baholaydigan tahlil usulidir. Ushbu usul 
ayrim manbalarda matritsa usul deb ham 
nomlanadi, chunki tahlil chizmasi ko’rinishi 2x2 
ko’rinishdagi matritsani eslatadi. 
(1-rasm). 
Korxonaning kuchli tomonlari (
Strengths 
of enterprise) - bu korxonaning bozordagi 
boshqa raqobatdosh korxonalarga nisbatan ustun 
tomonlari yoki kelajakda korxona uchun 
qo’shimcha imkoniyatlar yaratish omillarini 
hisobga oluvchi jadval ko’rsatkichidir. 
Korxonaning kuchli tomonlariga quyidagi omillarni kiritish mumkin: katta ilmiy texnik-
tajribalar , zamonaviy texnologiyalar xodimlarning yuqori malakasi , yuqori sifatli 
mahsulotlar , brendning mashhurligi va boshqalar. 
Korxonaning kuchsiz tomonlari (