|
MEROSLARNING AHAMIYATI
Otaxonova Fotima Ulugʻbekovna
Fargʻona yuridik texnikumi axborot
resurs markazi mutaxassisi
Annotatsiya
: maqolada yoshlar qalbiga milliy qadriyatlarni singdirishda ma’naviy, madaniy
meroslarimizni ahamiyati xususida fikrlar berilgan.
Kalit so‘zlari
: ma’naviy madaniy meros, milliy qadriyatlar, yoshlar.
Bugungi kunda ta’lim tizimida amalga oshirilayotgan ta’lim-tarbiya jarayonini
takomillashtirishda ta’limiy va ma’naviy-ma’rifiy qadriyatlarimizning o‘rni beqiyos. Bugun
milliy qadriyatlarimiz halqimizning milliy istiqlol g‘oyasini shakllantirishda bosh omillardan biri
bo‘lib, xizmat qilmoqda. Milliy qadriyatlarimizni tiklanishiga hamda targ‘ibot qilinishiga ijobiy
ta’sir ko‘rsatayotgan jarayonlarni ilmiy o‘rganish, olingan natijalarni zamonaviy talablar asosida
xolisona tahlil qilish va amalda qo‘llash muhim muammolardan biridir. Markaziy Osiyoda yashab
o‘tgan buyuk mutafakirlar Ibn Sino, Abu Rayxon Beruniy, Amir Temur, Alisher Navoiy, Abdullo
Avloniy va boshqalar boy tarixiy, ma’naviy, madaniy meros qoldirganlar. Xususan, Alisher
Navoiyning «Farhod va Shirin», dostonida Farhodning kuch-qudrati buyuk jasoratlarni amalga
oshirishga yordam bergani, Amir Temur tuzuklarida har bir inson yuksak jismoniy yetuklikka ega
bo‘lishi, bularning barchasi yoshlarni barkamolligini ta’minlashda xizmat qiluvchi g‘oyalardir.
Respublikamiz milliy istiqlolni qo‘lga kiritgan dastlabki kunlardanoq ta’lim-tarbiyani tubdan
yangilashga ehtiyoj sezildi. Bu ehtiyoj mamlakatimizda jadal amalga oshirilayotgan ta’lim
islohotlarining yuzaga kelishiga zamin yaratdi. Xususan, aniq maqsadlarga yo‘naltirilgan ta’lim-
tarbiya uyg‘unligini ta’minlash zamon talablariga aylanib bormoqda. Ayni paytda xalqimiz
istiqbolini belgilab beruvchi yosh avlodni bilimdon mutaxassis sifatida tarbiyalashning samarali
yo‘llari qidirilmoqda.
Milliy qadriyatlar – murakkab ijtimoiy – ruhiy hodisa bo‘lib, u millatning, tili, madaniyati,
tarixi, urf-odati, an’analarini, jamiki moddiy va ma’naviy boyliklarini, iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy
hayotining barcha tomonlarini qamrab oldi. Insoning qaysi millatga mansub ekanligi haqidagi
tasavvuri faqat g‘oyagina emas, balki tuyg‘u hamdir. Bu tuyg‘u kishilarda millatning tarixi,
ruhiyati, hozirgi holati va xususiyatini tushunish, his qilish shaklida mujassamlashgan bo‘ladi.
Mustaqillikka erishganimizda so‘ng ta’lim-tarbiya, odob-ahloq masalalarida tub burilish davrida
milliy qadriyatlarimiz o‘z qadrini rostladi. Yoshlarda milliy iftixor, milliy g‘ururni shakillantirish
va mustahkamlashga alohida ahamiyat berila boshlandi. Hozirgi paytda taraqqiyotimiz taqdirini
ma’naviy jihatdan yetuk insonlar hal qiladi. Aqliy zakovat, ruhiy, ma’naviy kamolot insofu-
diyonat, muruvvat, mehr-oqibat – bular ma’rifatli, ma’naviyatli insonning asosiy fazilatidir. Ana
shu fazilatlarni yoshlarimizda yanada shakllantirish olimlar, ziyolilar, o‘qituvchilar, tarbiyachilar
zimmasiga yuklanadi. Biz kelajagi buyuk davlat barpo etmoqchi ekanmiz har tomonlama
rivojlangan, barkamol, aqliy, milliy qadriyatlarimizni hurmat qiladigan va ularga to‘la rioya
qiladigan insonni tarbiyalash zarur. Zero mustaqillik – yangi jamiyatni shakillantirish, yangi davlatni
barpo etish bilan birga ta’lim tarbiyada yangi jamiyat fuqarolarini topishdek katta mas’uliyatni
ham qo‘yadi. Ana shu yuksak vazifani hal etishda mustaqillikning dastlabki kunlaridayoq
o‘tmish madaniyatimizga, qadriyatimizga asoslanib, mustaqillik tamoyillari belgilanadi. Milliy
va umuminsoniy qadriyatlarimizga asoslanib, (mustaqillik tamoyillari) jamiyatni yangilash,
tariximiz, ma’naviy merosimizni tiklash, tarbiya masalalarini hal etishga jiddiy kirishildi.
Xalqning madaniy qadriyatlari ma’naviy me’rosi ming yillar mobaynida sharq xalqlari uchun
qudratli ma’naviyat manbai bo‘lib xizmat qilgan. Uzoq vaqt davom etgan qattiq mafkuraviy
tazyiqqa qaramay O‘zbekiston xalqi avloddan avlodga o‘tib kelgan o‘z tarixiy va madaniy
qadriyatlarni hamda o‘ziga xos an’analarni saqlab qolishga muvaffaq bo‘ldi.
Xulosa qilib shuni aytishimiz mumkinki, mustaqilligimizni dastlabki kunlaridan ajdodlarimiz
tomonidan ko‘p asrlar mobaynida yaratib kelingan g‘oyat ulkan, bebaho ma’naviy va madaniy
merosni tiklash davlat siyosati darajasiga ko‘tarilgan nihoyatda muhim vazifa bo‘lib qoldi.
Biz ma’naviy qadriyatlarni tiklashni, milliy o‘zlikni anglashning o‘sishdan xalqning ma’naviy
sarchashmalariga, uning ildizlariga qaytishdan iborat uzviy tabiiy jarayon deb hisoblaymiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |
