Navoiy davlat pedagogika instituti fizika-Matematika fakulteti fao’M yo’nalishi

Dars turi : mustahkamlash

Dars o'tish metodi: “Aqliy hujum”, “Guruhlarda ishlash”

Darsning jihozi: Darslik, tarqatma materiallar ,

Darsning texnologik xaritasi

Tashkiliy qism O’tilgan mavzuni mustahkamlash Yangi mavzu bayoni Mustahkamlash Baholash Dars yakuni

2 daqiqa 5 daqiqa 30 daqiqa 2daqiqa 4 daqiqa 2 daqiqa

I. Tashkiliy qism. (2 daqiqa)

• 
  Salomlashish.
  
• 
  Davomatni aniqlash.
  
• 
  O`quvchilarni dars mavzusi bilan tanishtirish
  

II. O'tilgan mavzuni takrorlash. ( xotirani sinash 5 daqiqa)

O'tilgan mavzular bo'yicha savollar berib, o'quvchilarni baholayman.

Aqliy hujum usulidan foydalanib oldingi darsda o`tilgan asosiy qonun va formulalarni takrorlash:

1. 
   Issiqlik uzatish deb qanday jarayonga aytiladi?
   
2. 
   Issiqlik miqdori deb qanday energiyaga aytiladi va qanday biiliklarda o‘lchanadi?
   
3. 
   Jismning issiqlik sig‘imi deb nimaga aytiladi va qanday ifodalanadi?
   
4. 
   Jismning solishtirma issiqlik sig‘imi deb nimaga aytiladi va u qanday ifodalanadi?
   
5. 
   Kalorimetr yordamida issiqlik miqdori qanday aniqlanadi?
   
6. 
   Issiqlik balansi tenglamasining fizik mohiyati nimadan iborat?
   

III. Yangi mavzuni bayoni. (30 daqiqa)
Q ATT IQ JISMLARN1NG SOLISHTIRMA ISSIQLIK

SIG‘IMINI ANIQLASH

(laboratoriya ishi)

Kerakli jihozlar: kalorimetr, tarozi, tarozi toshlari, termometr, solishtirma issiqlik sig‘imi aniqlanadigan 3 ta jism, qaynoq suv.
Ishni bajarish tartibi:

1. 
   Ishni bajarishda foydalaniladigan kalorimetr 15-rasmda tasvir- langan. Kalorimetr pasportidan uning aralashtirgich bilan birga- likdagi issiqlik sig‘imi Q ni yozib oling.
   
2. 
   Menzurka yordamida suv hajmi V ni o‘lchab, uni kalorimetrga quying va issiqlik muvozanati qaror topgandan keyin uning temperaturasi t_s ni termometr yordamida o‘lchang.
   
3. 
   Kalorimetrga quyilgan suv massasini m= V formuladan foydalanib hisoblang. Bunda p_s — suvning zichligi.
   
4. 
   Solishtirma issiqlik sig‘imi aniqlanayotgan jismning massasi m= V tarozi yordamida o‘lchang.
   
5. 
   Ipga bog‘langan jismni qaynab turgan suvga solib qo‘vmg- Jism va suv o^£rtasida issiqlik muvozanati bo‘lgandagi jismning temperaturasi /, ni yozib oling. Bunda T= 100°C deb olish mumkin.
   
6. 
   Qaynab turgan suvdan olingan jismni tezlik bilan sovuq suv solingan kalorimetrga botiring. Aralashtirgich bilan kalorimetrdagi suvni aralashtiring va termometr ko‘rsatgan aralashmaning t_a temperaturasini yozib oling.
   
7. 
   Quyidagi formula yordamida jismning solishtirma issiqlik sig‘imi aniqlang:
   

8. 
   Massalari turlicha, lekin xuddi shunday moddadan yasalgan yana ikkita jismning solishtirma issiqlik sig‘imini yuqorida keltirilgan tartibda aniqlang.
   
9. 
   Birinchi, ikkinchi va uchinchi jismlar uchun aniqlangan solishtirma issiqlik sig‘imlari uchun o‘rtacha C_o’r ni hisoblang.
   
10. 
    Olingan natijalarni jadvalga yozing.
    

IV. Mavzuni mustahkamlash (2daqiqa)

Darsni mustahkamlash uchun mavzu bo'yicha savollar beriladi. “Guruhlarda ishlash” metodidan foydalanib javoblar tinglanadi.

1. Solishtirma issiqlik sig‘imini tushuntirib bering.

2. Issiqlik balansi tenglamasidan foydalanib, 7-bandda keltirilga jismning solishtirma issiqlik sig'imi formulani keltirib chiqaring va tushuntirib bering.

3. 2-jadvaldagi natijalarni tahlil qiling va xulosa chiqaring.
V. O'quvchilarni baholash . (4 daqiqa)

Darsni yakunlash va darsda yaxshi qatnashgan o'quvchilar rag'batlantiriladi.

O'quvchilarning olgan baholari jurnalga va kundalikka qo'yiladi.
VI. Uyga vazifa. (2 daqiqa)

Savollarga javob yozish

Ko`rildi_____”__”____ 2019 yil