|
Birinchi kengayish
18-fevral 1952
Yunoniston
1974-yildan 1980-yilgacha Yunoniston blokning
boshqa aʼzosi — Turkiya bilan tang munosabatlari
sababli NATO harbiy tashkilotida qatnashmaydi.
18-fevral 1952
Turkiya
Ikkinchi kengayish
9-may 1955
Germaniya
Faqat Gʻarbiy Olmoniya qoʻshiladi, Saar GFR bilan
1957-yilda birlashadi, GDR — 3-oktabr 1990-yilda.
Uchinchi kengayish
30-may 1982
Ispaniya
2001-yili, Ispaniyani sotsialistlar boshqara
boshlagandan soʻng Ispaniya NATOning harbiy
organlaridan chiqadi, ammo NATOning aʼzosi boʻlib
qolaveradi.
Toʻrtinchi kengayish
12 mart 1999
Mojariston
12 mart 1999
Polsha
12 mart 1999
Chexiya
Beshinchi kengayish
29 mart 2004
Bolgariya
29 mart 2004
Latviya
29 mart 2004
Litva
29 mart 2004
Ruminiya
29 mart 2004
Slovakiya
29 mart 2004
Xatolik!
29 mart 2004
Estoniya
oltinchi kengayish
1 аprel 2009
Albaniya
1 aprel 2009
Xorvatiya
Tashkilotda 1967-yilning dekabridan Oliy
harbiy va siyosiy organ rukni ostida
Mudofaalar rejalashtirish qoʻmitasi
tashkillashtirildi. Ushbu organ oʻzining
Mudofaalar rejalashtirish
qoʻmitasi
ichiga olgan qamrovliligi natijalarida
Maslahat organi bilan teng huquqlidir. Bu
alyansning oliy harbiy hukumati sanaladi
hamda strukturasi doimiy aʼzo davlatlar
raislaridan tarkib topgan boʻlib, kamida
ikki yilda bir marta harbiy aloqalar bilan
xavfsizlikni taminlash borasidigi
savollarni muhokamalash uchun oʻzaro
mudofa vazirlari darajasida yigʻinlar
uyushtirilib hal qilinib turiladi. Qoʻmita
NATOga aʼzo mamlakatlarni umumiy
xavfsizlikni taʼminlash va yuksaltirish
nuqtai nazarini NATOning siyosiy
hukumatiga tavsiya qilib keladi.
Mudofaalar rejalashtirish qoʻmitasi har
yillik shahar va mamlakatlar miqyosida
tinch aholini xavfsizlik bilan taminlashga
tayyorgarlik samaradorligini oshirishiga
koʻmaklashadi. Inqiroz yuz berganda yoki
jang vaqtida qoʻmita urush holatini
baholash maslahatini taklif etib, harbiy
kuchlarning foydalanilishi va yangi
qoidalar ish chiqishni tavsiya qiladi.
Ushbu qoʻmita qarorlari bilan deyarli
NATOning boshqa masalalari tez hal
boʻlibgina qolmay shu bilan birgalikda
tayyorgarliklar, echimlarning qabul
qilinishi ahamiyatga molik darajada va
bevosita bogʻliqdir.
NATOning harbiy qoʻmitasi raislari va
yuqori bosh qoʻmondonlik organi bilan
Bosh shtab
birgalikda oliy harbiy namoyandachilar
hamda qurolli kuchlar ittifoqi sifatida
NATO bosh qarorgohida oliy
pogʻonlardan oʻrin olishgan. Birlashgan
ittifoq doirasida Yevropa mintaqasidagi
ikki qoʻmondonlikni oʻz maqsadlariga
yoʻnaltirishadi.
Shimoliy Yevropaning birlashgan
kuchlari:
1. Belgiya
2. Birlashgan Qirollik
3. Germaniya
4. Daniya
5. Lyuksemburg
6. Niderlandlar
7. Norvegiya
8. Polsha
9. Chexiya
Asosiy qarorgoh Niderlandlarning
Brunsam shahrida joylashgan;
Janubiy Yevropaning ittifoq kuchlari:
1. Mojariston
2. Yunoniston
3. Italiya
4. Ispaniya
5. Turkiya
Asosiy qarorgoh — Italiyaning Neapol
shahrida joylashgan.
Atlantikaning oliy qoʻmondonligi besh
asosiy boʻlinmalardan iborat:
Sharqiy Atlantika,
Gʻarbiy Atlantika,
Janubiy Atlantika,
Zarba beruvchi flot,
Suvosti kemalarining birlashgan
qoʻmondonligi.
Harbiy qoʻmitaga izchillik borasida
xalqaro harbiy shtat yordam beradi va
shahsiy harbiylardan tarkib topgan boʻlib
davlat ishlarini toʻgʻri manbalarda
yoʻnaltirish qoidasi bilan NATO asosiy
qarorgohida faoliyat yuritadi . Ushbu
Xalqaro harbiy shtat
qoʻmita NATOning echimlarini tahlil qilib
tayyorlaydi hamda harbiy hamkorlikni
davlatlarning aʼzolari oʻrtasida uchinchi
ishtirokchi sifatida bitim tuzadi (bu yerda
NATOning namoyandalari va unga aʼzo
mamlakatlardan tashqari alohida
keltirilyapti). 2002 yilda shtat
ishtirokidagi faoliyatda 16 mingga yaqin
odam qatnashgan. Xalqaro harbiy shtat
hayati NATO davlatlari aʼzolari tomonidan
tavsiya qilingan davogarlarni Harbiy
qoʻmita yordamida saylangan toʻrt
yulduzli qoʻmondon tomonidan
boshqariladi. Ushbu qoʻmondon oʻzi bilan
birga beshta boʻysinadigan vitse-
direktorlarga ega, bularning har biri
tegishli shtab ostida boʻlingan
javobgarliklarga maʼsuldir (yaʼni rejalar va
siyosat borasida, tahliliy amaliyotlar,
bitimlar, mintaqalar xavfsizligi, qurolli va
harbiy zahiralar). Shtab ichida
maslahatchilar guruhi, konsultantlar va
nazoratchilarga ega.
Mamlakatlar orasida hamma taraflama
hamkorlik maqsadlarini hayotiylashtirish
va NATO masalalariga oid shartnoma
yaratish Iqtisodiy qoʻmita tomonidan oʻz
boʻyniga olingan va ushbu qoʻmita
aʼzolari mamlakatlar orasida qiziqtirgan
savollar yaʼni iqtisodiy rivojlanish hamda
xavfsizlikni taʼminlash maqsadi va
Iqtisodiy qoʻmita
mudofaaga qobiliyatli mamlakatlar
orasida oʻtkaziladigan forumlarni koʻrib
chiqadi. Bu qoʻmita tabiy jihatdan
iqtisodiy hamkorlik masalalarini
muhokama qilishda keng dunyoqarash
va sharoit vaziyatlarini mudofaa
qobiliyatiga tayyorlash nigohi bilan nazar
soladi (budjetdagi harbiy chiqim
mablagʻlari, mudofa komplekslari sanoati
rivojlanishi, mudofa rejalarini amalga
oshirish uchun muhim zahiralar bilan
taminlash va hokazo). Bu masalalar
doirasiga kiradigan savollar boʻyicha har
yili NATO tashkilotchilari orasida oʻrtaga
tashlanib iqtisodiy muammolar va xom-
ashyolar borasida muhokamalar qilinib
tadbiq qilinadi. Bunday yigʻinlarni
tayyorlash va oʻtkazishga Iqtisodiy
qoʻmita rahbarlik qiladi.
Qoʻmondonlik kotibi
NATO bayrogʻi
NATOga mamlakatlarning aʼzo boʻlishi (Miniatura
shaklida)
Deyarli kun ora NATOning barcha
qoʻmitalari faoliyatidagi xalqaro kotibiyat
yigʻinini hokimiyatda tayinlangan aʼzo
Do'stlaringiz bilan baham: | 
