O `zbekiston respublikasi oliy va o`rta ta’lim maxsus ta’lim vazirligi

Ushbu rasmda Google Earth dagi bugungi xolatdagi ko’rinishi





XULOSA
Kartalarning mavzusiga va mazmuniga qarab turlarga bo’linar ekan, bu esa kartalar oson va qulay o’qiy olishiga yordam beradi. Bundan tashqari kartalarning legendalariga ham bog’liq bo’ladi.
Har bir kartaning ahamiyati o’ziga xos bo’ladi. Karta bizga ma’lumotlarni aniq asoslab beradi va tushunishga qulaylik yaratadi. Har bir karta o’ziga xos uslubda tayyorlanadi. Hozirda kartalarning turli mavzulardagisi mavjud. Bunday kartalar o’quvchilar tushunishiga qulaylik yaratadi.
Kartografik asarlarni taxlil qilishda asosiy mezonlari bular-karta uchun tanlangan mashtab va proeyksiyalarning maqsadga muvofiqligi,kartadan foydalanish imkoniyati, uning legendasi ilmiy asoslangan vamantiqiy to’g’ri tuzilganligi, karta mazmuning to’qligi, kartada tasvirlanganobyektning geometrik aniqlangani,karta kamponovkasi va boshqalar hisoblanadi.
Topografik xaritalar – asosiy tabiiy va ijtimoiy-iqtisodiy obʼektlarni tasvirlovchi, mazmuni, bezagi va matematik asosi yagona boʼlgan mufassal umumgeografik xaritalar. Qatʼiy geodezik asosda barqaror shartli belgilar sistemasi yordamida yaratiladi. Topografik xaritalardan joyni toʼla oʼrganish va tekshirishda, turli inshootlarni loyixalash va qurishda aniq oʼlchash va hisoblash kabi muhandislik ishlarini bajarishda, joyda arientirlashda, harbiy maqsadlarda va kartometrik ishlarni bajarishda keng foydalaniladi.
Topografik kartalarda relef asosiy element hisoblanadi, kartada uning aniqligi, oʼqilishi yaxshi boʼlishi kerak. Tahlil qilingan “Oʼquv xaritasi”da relefni oʼqilishi qiyin sababi gorizontallar aniq koʼrinmagan, relʼefning shartli belgilari bilan grunt qoplami shartli belgilari aralashib ketgan, ularni bir-biridan ajratish qiyin. Relʼefni oʼquvchanligi pasaygan. Foydalanuvchi relef haqida koʼrgazmali shaklni tasavvur qilishi qiyin.
Karta nomi, masshtab va yordamchi jixozlar maqsadga muvofiq xolda joylashtirilgan. Oʼquv topografik kartasidan xudud toʼgʼrisida koʼplab maʼlumotlar,
aniqligi yuqori boʼlgan kartometrik ishlarni bajarish va joy haqida toʼliq taasurotga ega boʼlish mumkin.


Foydalanilgan adabiyotlar.
1.T.Mirzaliyev. Kartografiya. Toshkent. O’zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi “Fan” nashiryoti 2004.
2.www.ziyo.net.uz
3. Google Earth