“Олий математика” фанининг катта модуллари, улардан кўзланган мақсадлари ва таркибидаги ўрта модуллар сони

1.4. Kishi modullardıń baqlaw sorawları tıykarında dúzilgen test

2.1.4-keste

T/n	Sorawlar	Múmkin bolǵan juwaplar
1.	Determinanttıń tártibi ne?	A	Elementleri sanı
		B	Qatarları yáki baǵanaları sanı
		C	Onıń mánisi
2 .	Birinshi tártipli determinant barma? Eger bar bolsa qanday?	A	Bar. Berilgen qálegen haqıyqıy san birinshi tártipli determinant delinedi
		B	Joq
		C	Bar. Berilgen qálegen san birinshi tártipli determinant delinedi
3.	Ekinshi tártipli determinanttı esaplaw formulası qaysı juwap ta durıs berilgen?	A
		B
		C
4.	...— determinanttıń qatar hám baǵanasın óshiriwden payda bolǵan tártibi berilgen determinanttıń tártibinen birge kem determinant	A	Determinant
		B	Minor
		C	Algebralıq tolıqtırıwshı
5.	Algebralıq tolıqtırıwshı haqqında ne bilesiz?	A	Kvadrat matricadan dúzilgen keste
		B	formula menen ańlatıwshı san ( -baǵana, -qatar)
		C	Minordıń belgisin anıqlawshı ańlatpa
6.	Eger determinanttıń qatar hám baǵana elementlerin orınların óz-ara almastırılsa, ....	A	Onıń mánisi ózgermeydi
		B	Onıń mánisi qarama-qarsı belgige ózgeredi
		C	Onıń mánisiniń ózgeriw ózgermesligin aldınnan aytıp bolmaydı
7.	Eger determinanttıń 2 qatar yáki 2 baǵana elementleri bir qıylı bolsa, onıń mánisi nege teń?	A	Nolge teń
		B	Birge teń
		C	Anıqlanbaǵan
8.	determinanttıń а31 elementine sáykes kelgen minor jazılsın?	A
		B
		C
9.	determinanttıń elementine sáykes kelgen algebralıq tolıqtırıwshısı jazılsın?	A
		B
		C
10.	Determinanttı sheshiwdiń úshmúyeshlik usılı ne dep ataladı?	A	Sarrius usılı
		B	Minor járdeminde sheshiw usılı
		C	Algebralıq tolıqtırıwshı járdeminde sheshiw usılı

1.5. Kishi modullardıń oqıw shınıǵıwı túri hám tipi, onda qollanılatuǵın pedagogikalıq usıl hám metodlar

2.1.5-keste

Oqıw shınıǵıwınıń forması	Kirisiw, dialoglı, kórgizbeli, mashqalalı lekciya
Oqıw shınıǵıwınıń túri hám tipi	Aralas sabaq, jańa bilimlerdi iyelew, bilimdi kónlikpege aylandırıw
Qolanılatuǵın metodlar	Túsindiriw, aytıp beriw, illyustraciya, PSMU; mashqalalı sáwbet, kórgizbeli, mashqalalı lekciya, test
Tálim qurallarıи	PowerPoint dástúrinde islengen kórgizbe, PJKQ (pikirlerdi jazıw hám kórsetiw ushın qurallar)
Tálim formaları	Jeke halda, topar menen, keń tarqalǵan
Oqıtıw shárayatları	Multimedia quralları menen úskenelengen auditoriya
Monitoring hám bahalaw	PSMU usılı boyınsha jazba jumıslar, baqlaw, sáwbetler dawamında beriletuǵın juwaplar, test

1.6. Kishi modullardıń pedagogikalıq proceste paydalanatuǵın informaciyalıq-kommunikaciyalıq texnologiyaları hám didaktikalıq materiallar

2.1.6-keste

Oqıtıwdıń texnikalıq quralları	Didaktikalıq materiallar
Birinshi, ekinshi hám úshinshi kishi modullar dawamında temaǵa sáykes slaydlar kórsetiledi. Sonday-aq, baqlaw sorawları hám sol sorawlar tiykarında dúzilgen test slaydlar arqalı kórsetiledi	Pedagogikalıq texnologiyaǵa tiyisli sabaqlıqlar, metodikalıq qollanbalar hám kórgizbeli qurallar

1.7. Orta moduldiń mazmunın ańlatıwshı tekst scenarıysı
Birinshi kishi modul

1-anıqlama. 1-tártipli determinant dep, berilgen qálegen haqıyqıy sanǵa aytıladı.

Máselen:

2-anıqlama. 2-tártipli determinant dep tómendegi berilgen hám esaplanıwshı shamaǵa aytıladı:

(1)

bul jerde _{ }— 1-qatar, _{ }—2-qatar, _{ }—1-baǵana, _{ }—

2-baǵana elementleri delinedi._{ }— bas yáki tiykarǵı yáki oń diagonal, — járdemshi yáki shep diagonal elementleri delinedi.

3-anıqlama_._3-tártipli_determinant'>Ekinshi kishi modul

3-anıqlama. 3-tártipli determinant dep tómendegishe berilgen hám esaplanıwshı shamaǵa aytıladı:

(2) Bul formula 3-tártipli determinanttı sheshiwdiń “úshmúyeshlik usılı” delinedi.

Onıń oń tárepindegi ańlatpalar tómendegishe payda qılınǵan:

_{ } (2) formula payda boladı.

3-anıqlama. Tórtinshi tártipli determinant dep, tómendegishe belgileniwshi sanǵa aytıladı:

(3)

Bul determinanttı qálegen qatarları yáki baǵanaları boyınsha jayıp, algebralıq tolıqtırıwshılar járdeminde esaplaw múmkin.

Úshinshi kishi modul

4-anıqlama. Determinanttıń elementiniń minorı dep, sol element jaylasqan - qatar hám - baǵananı óshiriwden soń payda bolǵan, tártibi berilgen determinanttan birge kem bolǵan determinantqa aytıladı hám _{ }(_{ }-qatar, _{ }-baǵana) menen belgilenedi. Máselen, (3) formuladaǵı _{ } elementtiń minorı

ke teń.

5-anıqlama. Determinant elementiniń algebralıq tolıqtırıwshısı dep

(4)

(_{ } -qatar, _{ } -baǵana) formula menen ańlatıwshı shamaǵa aytıladı.

Endi (3) determinanttıń úshinshi baǵana elementleri boyınsha jayılmasın kóreyik:


3-tártipli determinantlardı sheship, (3) tiń mánisin tabamız.

Tap sonday-aq, 5-, 6-,...,_{ } - tártipli determinantlardı da tártibin izbe-iz páseytirip, esaplaw múmkin bolǵan determinantlarǵa keltiriledi.

1-qásiyet. Eger determinanttıń qatar hám baǵana elementleriniń orınları óz-ara almastırılsa, onıń mánisi ózgermeydi. Hámme qásiyetlerdiń dálillerin 2-tártipli determinant ushın qarap shıǵıw jetkilikli.

Dálili. berilgen

.

2-qásiyet. Eger determinanttıń 2 qatarlar elementleri yáki 2 baǵanalar elementlerin óz-ara almastırılsa, onıń mánisi qarama-qarsı belgige ózgeredi.

Dálili. _{ } berilgen bolsın.

.

3-qásiyet. Eger determinanttıń 2 qatar yáki 2 baǵana elementleri bir qıylı bolsa, onıń mánisi nolge teń boladı.