O’t pufagi va o’t yo’llarinig anatomo-fiziologik xossalari, farmokologiyasi

ETIOLOGIA, XAVF OMILLARI

AYOL JINSI, YOSHI 40 DAN KATTALAR, MALLA SOCHLI
SEMIZLIK,QANDLI DIABET. KAM HARAKATLIK
YZL KAMAYISHI VA TRIGILITSERATLARNING KO’PAYISHI
ESTEROGEN SAQLOVCHI DORI VOSITALARI
ALIMENTAR OMILLAR, NASLIY MOYILLIK

• PATOGENEZI--0't tosh kasalligi bilan og‘rigan ko‘pchilik bemorlarda fGMGKoA-reduktaza faolligi yuqori, demak xolesterol sintezi ortgan. o‘t kislotalar sintezida qatnashuvchi 7 a-gidroksilaza faolligi esa pasaygan. Natijada xolesterol sintezi ko‘paygan, o‘t kislotalar sintezi esa sekinlashgan, bu esa ajralayotgan o‘t tarkibida xolesterol va o‘t kislotalar nisbatining o‘zgarishiga olib keladi. Agar bu nisbatlar o‘zgarsa, o‘t pufagida xolesterol cho‘ka boshlaydi, avval cho‘ziluvchan cho'kma hosil qiladi, keyinchalik u qattiqlasha boshlaydi. Ba’zida unga gemning parchalanish mahsuloti — bilirubin, oqsillar va kalsiy tuzlari shimiladi. 0‘t pufagida hosil bo‘luvchi toshlar faqat xolesteroldan (xolesterinli toshlar) yoki xolesterol, bilirubin, oqsil va kalsiy aralashmalaridan tarkib topishi mumkin. Xolesterinli toshlar, odatda, oq rangli, aralash toshlar esa jigarrang bo‘ ladi. 0 ‘t tarkibida o‘t kislotalar va xolesterol nisbatining o‘zgarishiga olib keluvchi sabablar ko‘ p: xolesterolga boy ovqat, giperkaloriyali ovqatlanish, o ‘t pufagida o ‘tning dimlanib qolishi, enterogepatik sirkulyatsiyaning buzilishi, o't kislotalar sintezining buzilishi, o ‘t pufagida infeksiya rivojlanishi shular jumlasidandir. Agar toshlar o‘t pufagidan o‘t yoilariga harakatlansa, ular o ‘t pufagi va yo‘ llarida spazmni vujudga keltiradi, bemor qattiq og‘riq sezadi. Agar tosh bir oz vaqt o‘t yo'lini berkitsa, o ‘tning ichakka tushishi buziladi, o‘t pigmentlari gepatotsit membranalari orqali sinusoidlarga o‘tadi va qonga tushadi, natijada obturatsion (jigar osti) sariqligi rivojianadi.

KLINIKA

OG’RIQ-O’T PUFAGI ICHIDAGI BOSIMNING OSHISHI VA JOMLARNING SPASTIK QISQARISHI VA DEVORINING TARANGLASHUVI
ACHCHIQ TAMLI KEKIRISH
OG’IZDA ACHCHIQ TAM, ACHCHIQ TAMLI KEKIRISH
QORIN DAM BO’LISH HISSI
KO’NGIL AYNISHI, O’T SUYUQLIGI BILAN QAYT QILISH