O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

Kashkarov hayvonlar ekologiyasi; T.Z. Zohidov va O.P. Bogdanov
umurtqali hayvonlar; A.M. Muhammadiyev, A.T. To'laganov, J.A.
Azimov, S.N. Alimuhamedov, R.O. Olimjonov, V.V. Yaxontov umurtqasiz
hayvonlar to'g'risida yirik asarlar yaratishgan.
Zoologiyani o'rganish uchun talabalar tirik tabiat va uning tarkibiy
qismlari bo'lgan o'simliklar va hayvonlar to'g'risida akademik litsey
dasturi hajmida bilimlarga ega bo'lishlari kerak. Zoologiya sohasida
olingan ma'lumotlar kelgusida talabalarga tabiiy fanlami chuqurroq
egallashga yordam beradi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

1. H A Y V O N L A R N IN G TUZILISHI V A HAYOT K ECH IRISH I
1.1. H a y v o n la r o r g a n iz m in in g tu z ilis h i
Z o o lo g iy a fan i. 
Zoologiya so'zizoon — hayvon va logos — ta'limot,
ya'ni fan degan ikkita grekcha so'zdan kelib chiqqan. Bu fan hayvonot
olamining xilma — xilligi, tuzilishi, hayvonlarning xulq — atvori, ko'payishi,
rivojlanishi, geografik tarqalishi va kelib chiqishini, shuningdek, ulaming
tabiatdagi va odam hayotidagi ahamiyatini o'rganadi.
Hayvonlami turli jihatdan o'rganish mumkin. Shuning uchun ham
zoologiya juda ko'p ayrim fanlarga ajralib ketadi. Hayvonlarning tuzilishi
va hayotiy belgilarining o'xshash bo'lishi yoki bo'lmasligiga qarab
guruhlarga bo'linishini sistematika; tashqi va ichlti tuzilishini morfologiya
va anatomiya; embrional rivojlanishini embriologiya; atrof — muhit bilan
munosabatini ekologiya; xulq — atvorini etologiya; yer yuzida tarqalishini
zoogeografiya, qirilib ketgan hayvonlami paleozoologiya, hayvonlar
organizmida boradigan jarayonlami fiziologiya o'rganadi. Zoologiya
ayrim sistematik guruhlar bo'yicha ham fanlarga ajratiladi. Masalan,