O‘zbekiston repblikasi oliy ta’lim

^ج َ^با

ل
كسادkasod- حرا _˚مxarom-
7. فعا

Bundan tashqari ham ko`plab 20 dan ortiq vaznlari bor. Ularning har biriga to`xtalib o`tirmaymiz.

)اسم المبالغة( MUBOLAG'A ISMI

Ismi mubolag'a kishining bir ish yoki bir sifatni haddan ortiq bajarganini yoki bir sifatga haddan ortiq egaligini bildiradi. Ismi mubolag'aning ham ismi mushabbaha kabi vaznlari juda ko`p bo`lib ulardan mashhurlari quyidagilar:

^{1. فَ} ِ^عيل

Juda rahmli, o`ta rahmdil-م_˚ رحي
2. ف^َ ال
juda kechirimli, o`ta kechiruvchi-غف^َّار

juda kambag'al, o`ta qashshoq- ن

مسكي

3. م ^ْفعيل

o`ta kechirimli , o`ta kechiruvchi-ر_˚ و^˚غف

^عول

ِ ’^عيل
ف^َ 4.

5.

juda kamgap-ت

^س ِ^’كي

6. م ^ْف ال

juda sergap, o`ta gapdon- ر<sub>˚</sub> <sup>ْ</sup>كثا ِم
Mana shu vaznlar arab tilidagi eng ko`p foydalaniladigan sifati mubolag'alar hisoblanib, bu vaznlardagi aksariyat so`zlar ona tilimizda o`zlashib ketgandir. G'ofur, shakur, miskiyn faqiyr kabi so`zlar ma'no jihatidan ham shakl jihatidan ham to`liq o`zlashgan sifatlardir.

NISBIY SIFAT

Arab tilida nisbiy sifatlar biror narsaga yoki joy nomiga yohud biron bir tushunchaga nisbat berilgan holda yasaladi. U ko`pincha belgisi aniqlanib kelayotgan aniqlanmishning nimadan qilingan materialini,kelib chiqqan joyini, biron predmetga mansubligini va shunga o`xshash boshqa belgilarini bildirib keladi. Nisbiy sifatlar ham boshqa sifatlar kabi muzakkar va muannas shakllariga

ega. Nisbiy sifatlar muzakkar jinsida asosan otning oxiridagi un( )ٌolib tashlab,
o`rniga ىqo`shimchasi qo`shish orqali hosil qilinadi.

Masalan:
شب-
خyog'och, ٌ
yog'ochdan qilingan ي

-خش _ِب

هب -
ذ^َoltin, oltindan qilingan ي

_ِب ه

- ذ^َ

Muannas shaklidagi nisbiy sifatlar esa muzakkar oxiriga - atun (ة)qo`shimchasi qo`shish orqali yasaladi.

Masalan:(mz)yog'ochdanqilinganيٌ ^{(mn) yog'ochdan qilingan-} َّ^{ية خشب}